Зачувано од заборав

[voden-lerin]

Записи од македонци-жители на македонските села во Егејска Македонија- кои присилно, од грците, беа протерани од своите родни места.


с.Мокрени- раскажано од баба Марија



Ќе ти кажа за германцко време.Јас беше малка.Беме три чупи и три деца.И как беше така војната татку ми го звеја, тука, таму удеше, чинеше.Нија повиќе са маќеме.Една вичера дујдоја андари таму на вратта,ношкја беше и гу палат татку ми.И мама му веле:„Нема го,на офците е утиден - Не, ќе ни утвориш да виме.Нема го- му веле мама.Оди да виш на пандилта,шу нема коини, шу се оидени на офците.- Не , на нас ни казаја оти дома е .Не.- Отвори оти ке ја анатинаксаме кујќата.
Мама му веле:Анатинаксајте а , шо сакате а праите,јас врата не утворвам.И му вика на бајчо ми Џоџи,Бре Џоџи,бре излези.
У тои краи на братучет на татку ми , уд другата страна на кујќатаимаше еден џам.Јас викам уттаму:Бајче,бајче! Да доидат да ни пуможат.Никои не греди.И видоа, не видоа андарте , ка викаја, ка правија,избегаја.Не ни а анатиниксаа кујќата.И утидоа у кумшиите таму.И на раното, кога станаме,чуме оти у кумшиите влегоа, му утурија лугјата.Влегоа натре и нешчо му звеја.У неколко кујќи утидоа.И сетне на татку ми шу беше помошник,гу стретија и го питаја за татку ми .Тој си гредеше уд Врапчин.Сега гу палаја татку ми.И тугаја научија шу татку ми беше на офците.

****************************
Дуидоа германците.Тугаа го звеја италјанците.Германци,талјанци идваја да берат јадејне,не за нешто друго, јадејне да барат.Телца сакаа да суберат, незнам шо. И шо стана тугаа незнам.Татко собра или не.Дујдоа и го звеја талјанците,гу зедоа у Лерин.Гутови беа да гу утепат.Нешчо напраи,козна,шо,не му собра телца.Зашо беше, козна.И мама сега вика плаче:Ќе гу утепат татку ви сега,ке гу утепат!Утидоа у Лерин татку ми и тој пумошникот, и таму беа да и утепат.Татку ми и тој ка се спасија,незнам.Нали езико беше пречка, на мужеше да са разбери су германци, су талјанци.Тија сидеја у Лерин неколу дена.Едно рано мама пуле шу става.Имаме едно уфчарцко куче.На ранто кучето почна да вие.мама пуле на Џамо дека вие куќето.Кучето са качи на авлијата и така да бие каму слнцето.И мама веле:Утшо вие кучето каму слнцето, нишчо нема,нема да и утепат.Ако вие каму зајслнце,лошо е.И то истина е, има таквија знаци.И то беше.
Па, сетне за другуто партизанство шо да ти кажа.нија са жемиме четирдесе и четварта гудина су Ставро.Тугаја оше андари имаше.Ка са жениме, една две гудини, дујдоа андари, партизани.....

[Soldier of Macedon]

Welcome Voden-Lerin and thank you for this heart-felt story.

Beautiful dialect, I know that Risto the Great will appreciate reading this.

[Risto the Great]

Very familiar words and grammar.
s'shto ko babami
Thanks (and welcome) V-L.

[voden-lerin]

Voden- Воден


Записот е од 2002 година.

Водин не е ногу гулем грат.У Водин живеехна у кујќа.Кујќата гулема беше- три удаи.Беше су две ката висока.Долу ништо немше.И горе живеехна нија-татку ми,маика ми и браиќата ми.Имах три браиќа.Живи се.Едното не е у Водин, двете се у Водин.На стреда на градут живеехна.
Има малца чисти грци,маџири, ѓупци.Повеќето са македонци.Ногу арно грат је Водин.Водин је коку гулемо грат,некуи петнајсет илијади има души.За с’та работа сега нема. Прет имше фабрики,имше работа, сега нема.Народут су шо жива? Тија шу имат нивје , су нивјето, тија шу немат - дујќани.Долу је Лагут, горе је катарахтинут.Там учах у Водин.Јас ништо не правих дома, мајка ми готвише. Е, мајка ми шу ке готва- месо су патати, шо да има.Гу клаваше месото да вара и напкум клаи му пататите и крумит и думати,думати ногу,не едно.И масло.Брашно не клајше.Маика ми ка гу праише зелникут? Ќе го исцеише брашното, ќе клаише сол и вода,ќе гу месеше, и ќе гу утворише листут су сукалото, ќе го клаише, не прет ќе клаише гјузлемина.И напкум ке утвореше едно лист, ке гу клаише на типцијата.Су мас ке и намачкаш гјузлемината и са прават на кора.Напкум ке и утвориш су сукалото с’та. Уд десет гјузлемина една кора ке напраиш.Напкум ут други десет, друга кора.Натра ке му клаише шу имше, су шо сакше да гу нараиа зелникут.Су прас.На празут му клаише јајца и млеко.И витка му праеше окул и ке го печеше.Имахна фурна, не думашна,там у градут имше фурна, цели печеме таму.Ниа оти бехна повеке, не у типција,у тундурџек.Тундурџек је типција ногу гулема, бакарена и калајсана.Баба ми беше арна жена.Кога умре јас бех мала и на а помнам,грцки не знаеше- су децата са учеше.Дедо ми беше умрен и јас ич не гу познах.Јас кога се рудих- тои беше умрен.Татко ми не е жиф.Има дваисет една и две,дваисет и три гудини ка је умрен.Татко ми имше едно дујкјан.Не прудаваше ништо.Прет беше друго, напкум кревинја праише ут жилезо,ут алумин.Арно живеема.Е, арно, стредно,ни ногу зингии, ни ногу сиромаси.