Цело Стоби е во Белград, а не си го бараме

Collapse
X
 
  • Filter
  • Time
  • Show
Clear All
new posts
  • Dimko-piperkata
    Senior Member
    • Sep 2008
    • 1876

    Цело Стоби е во Белград, а не си го бараме

    Законот за реституција го донесовме пред Србија. Ние во 2004-та, тие годинава. Хрватите веднаш реагираа и побараа Србија да им врати околу 3 илјади артефакти движно културно наследство. И си ги добија назад. Македонија сé уште не вратила, ниту побарала да и се врати, ниту еден артефакт



    Србија минатиот месец на Хрватска и врати четири икони од иконостасот на манастирот во Крк, 26 икони од ризницата и од црквите од манастирот „Круп“, како и икона на Богородица од иконостасот на црквата „Свети Димитрија“ во Даљ. Србија го донесе Законот за реституција годинава (враќање на незаконски изнесените добра од нејзината територија што се наоѓаат во странски земји), а Хрватите веднаш реагираа и побараа да им бидат вратени артефактите однесени од земјата во некои минати времиња.

    Македонија има закон за реституција уште од 2004 година, но досега не побарала да и се врати ниту еден артефакт, иако во светот се наоѓаат над сто илјади материјални артефакти откриени во Македонија, кои се наоѓаат во музеите во Србија, Хрватска, Словенија, во Британија и во други музеи насекаде низ светот.

    Паско Кузман, директор на Управата за заштита на културното наследство, вели дека се работи на ова прашање, иако во основа процесот оди многу тешко, зашто се работи за артефакти што главно биле изнесени од Македонија кога таа била составен дел од Бугарија и Кралството СХС.

    - Македонија не беше рамноправен правен субјект во Кралството СХС, за разлика од Хрватска и од Србија, кои и беа валидни партнери на државната власт. Токму поради тоа ним им е полесно да го спроведат процесот на реституција. Ние немаме правна основа за тоа, па затоа процесот на реституција кај нас оди потешко - вели Кузман.

    Но тој тврди не се седи со скрстени раце.

    - Контактираме и со српската амбасада во Македонија и со нашата во Србија. Правиме напори да вратиме дел од нашето движно наследство. Имаме и список на артефакти, цело Стоби е во Белград, маските од Требениште. Тоа се значајни артефакти, кои и припаѓаат на нашата држава и кои се обидуваме да вратиме назад, таму кај што припаѓаат - вели Кузман.

    И покрај оптимистичката најава на Кузман, факт е дека Македонија досега нема ни поднесено барање за реституција, а не па да вратила нешто. Отсуството на прецизен попис и број на изнесени предмети е една од причините.

    - За апсурдот да биде поголем, во Македонија до 2004 година немавме ни законска одредба да се грижиме за реституција. Исклучок беа законите за ратификација на конвенциите на УНЕСКО. Но и сега, кога има законска рамка, немаме елементарна основа за реституција, а тоа е евиденција по држави и институции што имаат предмети по потекло од Македонија - вели Јован Ристов, еден од подготвувачите на Законот за заштита на културното наследство.

    Познавачите сметаат дека целосен

    преглед на фактографски податоци и сознанија за разнесените артефакти од земјава веројатно никогаш и нема да имаме, бидејќи за многу грабежи не се зачувани податоци или тие се прикриваат во земјите каде што сега се наоѓаат одземените предмети.

    Сепак, реституцијата не е само на хартија туку и се применува. Доказ за тоа е последниот случај со Србија и Хрватска.

    Српскиот министер за култура Небојша Брадиќ изјави дека односите меѓу двете држави се во подем, нагласувајќи дека работата на комисијата на експерти во областа на културното наследство најмногу придонела за тоа.

    - Верувам дека завршувањето на процесот на враќање на културните добра ќе придонесе за меѓусебната доверба и добрите односи меѓу нашите држави - изјави Брадиќ, нагласувајќи дека министерствата за култура на Хрватска и Србија ќе ги продолжат активностите на тоа поле.

    Враќањето на културното наследство е резултат на двегодишната интензивна работа на српско-хрватската комисија за враќањето на културните добра, која ја предводеа претставници на министерствата за култура на двете држави. Досега се вратени околу 2.600 артефакти движно културно наследство на хрватските музеи, галерии и цркви.

    Автор: Ангелина Димоска
    1) Macedonians belong to the "older" Mediterranean substratum...
    2) Macedonians are not related with geographically close Greeks, who do not belong to the "older" Mediterranenan substratum...
Working...
X