Tweet
Ne gledam ova intervju da e vekje postaveno ovde na forumov pa eve:
Напишано од Radio Ilinden
Понеделник, 31 Јануари 2011 12:26
ЕКСКЛУЗИВНО ИНТЕРВЈУ СО ПРОФЕСОР ДОКТОР ИГОР ЈАНЕВ
Ова интервју е еден вид на Резолуција – барање зад кое стои македонската дијаспора во Мелбурн Австралија. Го испраќаме до: Претседателот на Владата Г-динот Никола Груевски, Претседателот на државата, Г-динот Ѓорѓе Иванов, Министерот за надворешни работи , Г-динот Анотнио Милошоски, Претседателот на Собранието, Г-дин Трајко Вељановски , до сите политички субјекти во Р. Македонија, медиуми, владини и невладини организации, со препорака да внимателно ги прочитаат ставовите на Д-р Игор Јанев и да ги земат во обзир во нивните натамошни чекори кон укинување на срамната референца БЈРМ и одбрана на уставното име Р. Македонија.
Во ова дво часовно интервју Професор Д-р Игор Јанев дава одговор на сите прашања во врска со привремената срамна референца БЈРМ, која се уште ја носиме, каде згрешија македонските политичари, како таа се уште може да се укине без последици за Македонија, зошто ниту една македонска Влада нема поднесено барање за советодавно мислење во ООН, дава објаснување за позицијата на Грција спрема т.н проблем со името, дали преговорите се легални и одговара на голем број важни прашања од слушателите.
‘Генералното собрание по сите тие ситуации и мислења, треба таа нелегална референца да ја укини и да го воведе уставното име во ОН , Р. Македонија, нема друго нешто, затоа што тој суд признава дека постои самоопределување на сопствен правен идентитет. Македонија нема што да изгуби, само може името да го воспостави во ОН и во таа смисла јас мислам дека недоволно разбираат луѓето, што стварно треба да се прави.
Така да ние со еден таков уценувачки механизам кој е прифатен во Македонија, сами себе си правиме штета. Разумен компромис не може да постои пошто тој не зависи од две страни, тој само зависи од грчката желба колку сака да не навредува.‘
Македонија не може да биде мафијашка организација сега, да нема име или да си го крие името заради тоа да никој не може да ја тужи или да не се претставува. Напротив, Македонија е една суверена држава што во секоја смисла пред се мора да има име, пред се способност за претставување, оти оваа држава не може да се претставува и дипломатски да функционира без правен идентитет – без името.‘
Д-р Игор Јанев
Д.А Како што најавуваме еве денес имаме интервју со Д-р Игор Јанев (Професор по меѓународно право и политика). Дали се слушаме?
И.Г Да се слушаме.
Д.А Добредојдовте Ви благодариме што ја прифативте нашата покана и чест ни е што во наредните минути ќе бидете заедно со нас, нашите слушатели.
Д.А. Кој е Игор Јанев?
Јас сум редовен професор , научен советник во Институт на политички студии во Белград, творец на 15 книги, околу 200 научни трудови, од кои голем дел се во меѓународни списанија од водечки каракте. Јас сум еден научен експерт кој повеќе години од 15 години се залагаше за советодавното мислење на Меѓународниот суд на правдата (МСП) како метод за решавање на проблемот со името. Ке имаме време во оваа емисија да ги изложиме тие идеи што се публикувани во светски меѓународни списанија, а не се некои идеи нафрлени во дневните весници и сл.
Јас сум дете од Македонец, академик во МАНУ Ратко Јанев, (физичар) што беше во сите клучни научни институции во САД, еден од врвните светски експерти по физика со над 600 трудови во водечките меѓународни списанија по физика и експерт на МААЕ (ОН), а по потекло од Богданци. Игор Јанев е роден во Белград. Тука ги завршив сите школи, магистрирав политички науки , докторирав, потоа, правно- политички науки во Скопје на правен факултет, и потоа завршив постдокторски специјализации во САД, во Џорџтаун универзитет, School of Foreign service - Virginia (Вирџинија) и Флечеровата школа за дипломатијата, која е единствена за меѓународно право, надворешна политика, дипломатија и слични области.
Д.А Чест ни е што имаме таков Македонец но најдраго ни е што како што спомнавте имате 15 книги објавено по меѓународна политика, што значи и светски сте признат по оваа проблематика.
И.Ј. Да имам многу книги, нови доктрини, опис и објасувања на досегашните доктрини на реализам, неореализам, либерализам, неолиберализам итн. Така да дадов и свој придонес за доктрината за меѓународни односи, имено Релационизам, што е една софистицирана системска метода, каде што елементот во системот е заменет со релацијата како основна категорија и во таа смисла направив еден голем придонес во развитокот на теоријата на меѓународните (политички) односи.
Д.А исто и вие сте творец на новата доктрина, дали ќе не запознаете поточно за што се работи?
И.Ј Се работи за еден системски пристап во Општата теорија на системи во кој по углед на физичките теории, каде што во физика на елементрарни честички (податомска физика), поле ги креира честички односно релацијата ги креира елементите. По тој углед, елементи не креиараат релации, туку спротивно на таа идеја, релациите се попримани од самите елементи кои егзистираат во нивната структура. Има многу феномени во меѓународно право,меѓународни односи се врзани за една интерпретација од таков тип, што ќе биде многу поконкретна и посериозна дури од дијалектичка метода. Бидејќи пример правото може да го дефинираме со тоа што нормата не е најосновната категорија во правното градежништво, туку правната релација која излегва од таа правна норма. Кога се работи за етика и моралот , моралната норма не е единствен и најнизок елемент во една структура , структура на градење етички односи туку тоа е некоја морална релација која формира таква морална норма . Во таа смисла јас направив теории кои се врзани за настанакот на државата, и кога само преку две држави, или државната власт со сопствено окружење може да се формира држава. Значи државата како еден правен субјект, се формира преку релацијата на најмалку две територијални власти.
Д.А А сега да преминеме на секојдневните случувања кои ги засега секој еден Македонец. Имаме слушнато дека во минатото Р. Македонија била примена во ОН под името социјалистичка Република Македонија, во времето на Југославија, дали ова е точно и ако е, зошто во 1991 година се побара поново зачленување во ОН и се прифати влез под референцата БЈРМ.
И.Ј Точно е дека ние имаме потписник во тоа зачленување во 1946. година на унитарната ФНРЈ, меѓутоа, овој факт има само политичка димензија. Комисија што се формираше 1991, сметаше дека Македонија е нова држава и во целата таква атмосфера, од 1991 година, логиката беше дека Македонија треба (повторно) да се зачлени. Од друга страна тука беше нормална и разбирлива правната аргументацијата дека оваа сега нова држава не е директно поврзана со онаа претходната, туку се работи кај СФРЈ за еден унитарен меѓународно правен субјект , а Социјалистичка Република Македонија, беше дел од неа. Единствен меѓународно правен субјективитет, кој со оглед на тоа што претходната држава беше унитарна, треба да се третира како одвоен и составните републики не се меѓународно правни субјекти односно немаат капцитет за прием во ОН. Во таа смисла од К. Глигоров беше прифтено тоа да ние сега треба повторно да се зачлениме. И тој веднаш направи грешка со приемот со дополнителнитени услови во ООН. Од политичка гледна точка, релевантно е тоа што ние бевме потписнички и во момент кога поранешна ФНР Југославија од 1946 се зачленуваше, меѓутоа од друга страна тоа не би имало некои побитни ефекти во Меѓународниот суд на правдата (МСП) каде тие држави со унитарен карактер, како ФНРЈ, се третираат како држави со единствен меѓународно правен субјективитет, а членките на федерација не се правни лица. Во таа смисла факт за потписник во тоа зачленување на ФНРЈ има само политичка релевантност , но нема голема правна тежина.
Д.А дали сето ова важеше и за сите поранешни југословенски републики или комунистички држави ?
И.Ј Имаше порано едно мислење , еден став дека Србија која сакаше да продолжи со нејзиното членство, по распадот 1991, спред резолуција 777 на советот за безбедност ,неможеше да автоматски продолжи едно такво членство, туку мора повторно да аплицира за членство во ОН. И така е направено во Србија 2000. г. Иако многу правници сметале дека таа Србија и Црна Гора) може директно продолжи членството во ОН. Меѓутоа, тоа не беше прифатено во ОН, и таа беше принудена повторно да аплицира за членство во ОН (и на крај стана нова држава со сите тие нови аспекти што одат со тоа).
Зачленувањето на Р. Македонија под референцата ФИРОМ!!
Д.А Професоре, вие со години сте со став и го потврдувате со правни аргументи и докази,дека при зачленувањето на Македонија во ОН е направен преседан и прекршени се меѓународното право и законите на ОН со тоа што Р. Македонија е промовирана да се зачлени под името БЈРМ. Исто така вие со години им препорачувате на Владите на Р.Македонија да ги прекинат преговорите и Р. Македонија да побара советодавно мислење или потврда од меѓународниот суд на правдата дека незаконски е зачленувањето на Р. Македонија во ОН под референцата БЈРМ..Подетално за ова ако може?Кој го покренува овој процес, како се покренува што овозможува и дали мислите успешно може да се спроведе.
Таа идеја е објавена во America Journal of international law 1999 година, и тука застанаа зад ovaa идеја повеќе од меѓународни правни авторитети. Некои од нив биле и судии во Меѓународниот суд на правда во Хаг, и оценувале дали таа идеја е прифатлива или не.
Се работи за тоа што Македонија при приемот побарала да се прими под Р. Македонија меѓутоа ОН се оглушил о таквото барање и постави директно на седница на советот за безбедност, Резолуција со ФИРОМ, внатре, (БЈРМ) и со тоа покажува дека не постоела можност таа да биде примена без таква референца, и со имплицитна обврска да се преговара со другата држава за сопственото име. Мегутоа, порано беше преседан во 1948 година, на 28 мај, кога судот донесе советодавно мислење според кое не смее да се поставуваат , ниту смее да се гласа за дополнителни услови надвор од тие општи услови предвидени од членот 4 од повелбата на ОН .
Тие општи услови се однесуваат на мир, подготвеност и капацитет за членството, и имаат многу општ карактер , а услови што се од посебен и специфичен карактер и не смее да се придодаваат на такви услови , и ако се даваат и се гласа за нив, такви услови се нелегални и креираат пречекорување на овластувањата од ОН . Во македонскиот случај тие два услови што се направени, да се носи референцата БЈРМ и да преговара со другата држава за сопственото име, временски траат по чин на приемот, а не постои условен прием , не постои условно членство во ОН, постои само полноправно придружно посматрачко членство. Значи овие се дополнителни два услови во однос на предвидени од членот 4 од повелбата на ОН.
Очигледно овде, понатаму, се работи и за бесконечни услови кои бесконечно траат во време. И со гласањето за такво нешто советот нормално ги пречекорил своите овластувања и, потоа, тоа се случи и во Генералното собрание на ОН и тоа со 2/3 мнозинство кога Генералното собрание прифати таква референц а. Ова е спротивно на мислењето од 1948 година , кое беше прифатено и со Резолуција (истата година) на Генералното собрание на ОН дека тоа е едисвено толкување на членот 4 од Повелбата. И сега се поставува прашање, кога веќе се работи за кршење на членот 4, што друго е повредено.
Со тие две обврски повеќе, со тие нелегални услови, се креирани и две обврски повеќе , а со тоа е повреден и членот 2 од Повелбата , имено правната еднаквост на државите членки ,став 1, потоа во став 4 политичка независност на сопствената држава, а од тоа што сега не е веќе правно еднаква, и натаму забрана за мешање во внатрешна јурисдикција на државите предвидена во Став 7 од членот 2. Со сите тие прекршувања значи Македонија е дискриминирана во членството и одма се поставува прашање што Македонија може да направи. Заради еден таков процедурален пропуст при приемот, ние сме принудени да преговараме со друга држава и да ги трпиме сите штети кои произлегуваат од тој процес. И сега за да се исправи една таква грешка направена од ОН која ја плаќаме со тие преговори и гњаважи во ОН, сега мора да од Генералното собрание побараме поставување прашање до МСП дали тие услови се во согласност со повелбата на ОН, односно дали тие специфични услови за референцата, и обврскаа да се преговара се дополнителни услови (и со тоа се нелегални). И така поставено прашање од Генералното собрание тогаш оди во Меѓународиот суд за правда, и таму треба да се каже во судот врз база на судското мислење , 1948 дека таквите услови се значи ‘ res judicata‘ (пресудена работа) односно не се легални, и потоа да прати овој став во форма на одговор до генералното собрание.
Потоа генералното собрание, треба таа нелегална референца да ја укини и да го воведе уставното име во ОН , Република Македонија, бидекји со мислењето суд признава дека постои самоопределување на сопствен правен идентитет. А правен идентитет е името во меѓународно-правна комуникација . И кога постои право на самоопределување на сопствен правен идентитет афирмиран во суд, генералното собрание со истата резолуција ќе донесе одлука да повеќе не смее да се користи нелегалната референца ФИРОМ, туку уставното име Република Македонија. Кога тоа ќе се направи, сите други органи на ОН ќе почнат да го користат уставното име Република Македонија, а потоа и организации во системот на ОН. И со тоа конечно по судската постапка ќе се заврши целата процедура околу воспоставување уставното име Република Македонија во ОН.
До кога со преговори со Грција?
Д.А Професоре, ако се покрени ова што вие го сугерирате и ако е успешен овој процес, дали се уште мора да се преговара со Грција, според привремената спогодба?
И.Ј Јасно е дека не треба да се преговара. Привремената спогодба е направена така како што е направена, во заблуда. Македонија може да каже дека е во тој момент 1995 , како и впрочем 1993, беше во заблуда, кога се склучи таа спогодба. Кога ке почне постапка за милњето, ако на Грците не им пречи, ние и понатаму можи да преговараме неврзано за оваа судска процедура. Не бараме ние ништо освен процедурално разјаснување, т.е. тоа го бара генералното собрание на ОН од Меѓународниот суд на правдата. Ние не водиме никаква правна процедура против Грција (односот е мегу ОН и РМ). Или да кажеме таква една процедура водат ОН за да се расчисти дали со таа дискриминација се прекршени членски права, и внатрешен поредок на организацијата.
Затоа што сите држави во ОН имаат обврска да го чуваат правниот поредок на организацијата на ОН, имаат обврска за делување. Кога на една земја членка драстично се намалени права и е дискриминарана го доведува до прашање и системот на претставување во ОН регулиран со клучни правни норми на организацијата, тогаш нормално се поставува прашање на кој начин таа треба да го заштити тој својот правен поредок.
Тука воопшто нема да има дилема дека такво нешто може да се прави, и да настават со преговорите со Грција. Ние може да наставиме да преговараме а генеаралното собрание по наша инцијатива нека постави прашање до МСП, а ако се е во ред, ако ништо не е прекршено , ако претходното правно прашање во врска со дополнителни услови , се процени дека не се дополнителни, тогаш ние немаме ништо против преговорите. Меѓутоа, ако судот искаже дека такви дополнителни услови се нелегални , дека преговорите се нелегелни , тогаш ние можеме и веднаш да престанеме со преговорите. Генералното собрание ако се прифати такво поволно мислење , ке значи дека не мора понатаму воопшто да преговараме со Грција. Такви разговори постануваат беспредметни бидејки добиваме име во ОН.
Д.А Зошто досега не ве има послушано ниту една Влада туку продолжуваат со преговори се во наша штета?
И.Ј Па Јас бев со професор Г. Марјановиќ 1999 година (во почеток на годината) кај Киро Глигоров . Овој се припреми такво нешто да направи но на некој начин аргументацијата била дека тоа не се прави сега на крајот на неговиот мандат и така беше заобиколено тоа прашање . Потоа Борис Трајковски правеше еден тим да го реализира ова барање и го постави шеф на тој тим Проф. Фрчковски , кој собра еден тим луѓе, меѓу кои не бев јас. Тој тим имаше во време на Трајковски интенција тоа да тоа се покрене. Потоа, се вклучи и Бранко Црвенковски во цела таа работа, кој без аргументи беше директно против . Потоа, беше предлог претставен и на Љубчо Георгиевски. Итој беше против тоа ), неразбирајки проблемот.
Тие поранешни влади имаа некои свои парцијални причини , немале гордост, храброст тоа да го направат, и се плашеле од последиците , што ако целата работа не успее. Во таа смисла имаше големи недоразбирања затоа што сакале тој ‘горлив компир‘ да го префрлат во рацете на некој друг. Всушност сакале некој друг да им ја реши таа работа, некоја друга влада, или америчка, западна администрација да заврши работа . И затоа дојдовме до ова дереџе да не можеме натаму да одиме.
Д.А А што е со сегашнава Влада еве веќе 4-5та година. Имате ли предложено?
И.Ј Јас имав контакти со кабинетот на претседателот Иванов, и како што разбрав во тие средби имале позитивен став кон тоа. Меѓутоа сакале да се дојде до некоја последна точка кога ќе се покаже дека тие преговори немаат никаков смисол, и дури потоа да се покрене некоја акција од таквов тип. Сега не можам да знам конкретно дали тука одлучува претседателот или премиерот за таква работа,изгледа заеднички одлучуваат за тие работи.
А како одлучуваат , што одлучиле и каков правец на акција имаат или сакаат да направат , тоа не можам да кажам, не можам да знам. Јас истото и сега им го препорачувам , тоа е единствен лек проблем со името да се разреши, односно да се разреши таму каде што настанал, во ОН. Треба од ОН да се побара советодавно мислење , да се анулира таа референца со преговорите.
Генералното собрание кога ќе донесе одлука од таков вид , таква работа е завршена. Грција не ќе може ништо да направи. И штета што Македонија која има веќе 131 држава признаено, зошто не прати циркуларни писма до сите земји на неврзаниот покрет, и од сите неврзани земји побара да кажеме дека бараме признавање под уставното име. За една таква акција не е неопходно 2/3 мнозинство, туку такви прашања се поставуваат во ОН со просто мнозинство од оние што се присутни и кои гласаат (неквалифицирано). Ако се во сала присутни пример 100 држави, доволно е 51 држава да побара такво нешто и ќе се постави прашање. Еве во судскиот случај со пример Србија, вкупно 83 држави гласале (а не повеке од 120) , 77 биле За и 6 биле Против српското барање .Во македонскиот случај не ни треба 2/3 земји, 128 плус една , туку нас ни треба просто мнозинство од присутни во сала кои гласаат. Значи ако се присутни во сала 120 држави, ни треба пример 61 држава. И мислам дека не е лошо да Македонија да направи некој чекор во правец на придружно членство во Неврзаниот покрет, малку повеќе да се зближи со афрички и азиски земји за да може и тие неопределени држави (кои се 20-тина ), да застанат на македонска страна.
Д.А тоа ни беше и нашето наредно прашање но вие ни одговоривте целосно, но работата е кога ги имаме овие потребни 2/3 вие што кажувате, зошто не се покрени овој процес? На пример минатата недела имавме изјава од Министерот за надворешни работи Антонио Милошоски дека нема да го покренат процесот туку ќе продолжат со преговорите со Грција. Зошто е така?
И.Ј За една соодветна правна акција не е неопходно 2/3 мнозинство, туку такви прашања се поставуваат во Генералното собрание на ОН со просто мнозинство од оние што се присутни и кои гласаат. Ние имаме доволно гласови. Мислам дека тука постои проблем дека Македонија се плаши од таква појака правна акција, сметаат дека ние немаме таков кадар, дека кадровски МНР е многу слаба, потоа се смета (како во време на Чашуле) ако се крене во некоја акција на меѓународен план, таква акција најмалку треба да ангажира половина персонал во МНР што исто не е точно. Тука треба да има некаде до 5- тина подготвени специјални пратеника што ќе ја завршат цела работа. И во таа смисла мислам дека Министерот треба погордо да настапува и мислам дека македонската Влада треба да биде поблиску со неврзаните.
Доколку ништо не се преземе, и доколку и натаму РМ ги води тие преговори, држава ќе остане во една голема изолација , голем број години, или ако тоа не е случај, ќе биде во ситуација на капитулација и по грчка желба ке си го промени името. Грците сега поставуваат се нови и нови услови, и барања, и на крај ќе ја донесат Македонија до едно понижувачко ниво, каде ќе мора да се понижи и признае пред целиот свет дека сите овие години грешела, дека сите овие години Грците биле во право, и тоа ќе биде едно максимално понижување. И кога Гркот знае дека ние немаме никаква акција, тој може било како да те уценува, гњави, поставува услови и на крајот да ги наметне услови што ќе бидат по нивнен каприц, и желба да направат што поголема беља. Значи, ако Македонија сака да се извлече, таа мора гордо да настапува, ако не оди во тој правец, тогаш треба да го прифати пораз.
Д.А – од ваш агол, вие сигурно ги пратите сите овие преговори, случувања , дали имате почувствувано дека има некоја затскриена намера во сево ова, кога ги зборуваме сиве овие работи? (од наша страна) дали се оди до ситуација ‘додека клекниме на колена‘ или додека го доживееме поразот.
И.Ј Па не, кај Македонците и општо во македонските влади , освен во ситуацијата со Љубчо Георгивски, кој имаше некои бенефити од Грција, сите размислуваат ‘ајде сега ние да купуваме време, и следната Влада да решава , т.е. не ние да се бавиме со тој проблем, или сега ние да пуштиме оваа работа да изгние, или да ја чекаме следната Влада за 4 години. Ако треба да се направи пораз, поразот треба да биде нивен а не наш‘. И во таа смисла се гледа логика да се избегне ситуација за која веќе (a priori)се смета дека пораз е нешто што е неминовно. Како на некој начин да се избегне одговорност. Одговорноста се префрла на оној другиот што ќе дојде во следната влада, и во таа смисла сите овие не сакаат никаков чекор да направат.
И кога се работи за такво нешто, мислам тука веќе секоја македонска влада се однесува дека најдобра стратегија е ‘да молчеме нешто да не прајме‘. Со таква стратегија не се оди многу далеку, оти овде нема што да се згреши, ние си го бараме судското мислење, судот или ќе се прогласи за ненадлежен или ќе рече дека некој од тие услови не се дополнителни, и тогаш и натаму имаме обврска за преговорите.,, Или во случај да добиеме цела работа,и да кажат референцата е нелегална преговорите се нелегални, тогаш тоа значи следи воспоставување на уставното име во ОН. Значи нема што да изгуби, туку само ќе добие.
Д.А од друга страна, кога не признаа Зимбабве и Боливија, излегоа коментари дека признавањето не ја плаши Грција, оти иако Р. Македонија поднесе барање до ОН за признавање на Р. Македонија под уставното име ова не било обврзувачки за ОН туку признавањето ќе важело билатерално помеѓу секоја од државите и Р. Македонија. Што е вашето мислење околу овој грчки став на Грција.
И.Ј Грците не се плашат затоа што тие мислат дека ние ќе направиме обид директно да државите земји членки гласаат за Резоулиција со која референцата ФИРОМ ќе се смени во Р. Македонија. И сега, тие знаат, во принцип, дека таква една резолуција многу тешко ќе помине затоа што земјите што билатерално ја призналеМакедонија, како на пример САД, и многу други неразвиени, само една таква употреба решиле да користат за билатерална комуникација. И во еден таков случај многу земји ќе се потсетат на тоа дека таму стварно во тие резолуциите Македонија е обврзана да преговара, и грците ќе излезе со аргумент , како сега вие не ја почитувате претходната резолуција која треба да заврши со преговорите и компромис , и кога ќе се повика, многу земји ќе бидат обескуражени и при гласањето нема да се изгласа резолуција во полза на Македонија така да она може да на директен начин да смени ФИРОМ во Република Македонија .
Во таа смисла, советодавно мислење,кое претходно би се добило со едно такво гласање и би имало суштествен карактер.
Дали има некоја однапред смислена стратегија за се да оди во прилог на Грција?
Д.А Според она што досега го кажавте дали свесно се оди на овој начин како што се оди за сето да испадне во прилог на Грција? Спомнавте дека е од незнање и сл но сепак се чувствува ако се вратиме наназад, сменување на име во БЈРМ, сменување на знаме, охридски договор, и обичен човек ќе сфати дека тоа е како добро смислена стратегија и како да се финишира сето тоа негативно за Македонецот и Македонија. Дали мислите има таква стратегија а нашите свесно или не, играат на таа самоубивачка стратегија?
И.Ј Нема тука некоја стратегија кај нашите. И тие што сакаат и работат против Македонија , се главно од недоволно свесна опозицијата, која постапува така како што постапува. Во македонската политика, поголема желба е на политичкиот противник да се направи што поголема штета, отколку да се зачува државниот интерес. Сега тие опозициски сили околу Б.Ц се однесуваат на начин кој не е државотворен.
И во таа смисла, значи та опозиција несвесно оди во полза на Грција. Грција врши притисок, и смета дека тука нема никакво решение, дека Македонија поради сопствените слабости ќе мора да прифати какво било решение, и нормално не им се брза. Македонија исто така не сака тоа да го реши,туку и таа купува време, меѓутоа, сетоа тоа заедно оди во полза на Грција и тоа Грците го знаат.
Но е уште полошо ако некој нечесно прави штети, а од друга страна самата власт не може да собере кадар, не може да собере сили во државата да покрене тие акции што би требало една земја да ги води на меѓународен план. Кога постојат слаби луѓе во Македонија тогаш некој посебен заговор или стратегија за урнување на држава нема ни потреба да има.
МАКЕДОНИЈА НЕМА МЕСТО ЗА СТРУЧНИ КАДРИ
Д.А Ако нема доволен кадар, зошто дозволуваат тие добри кадри да одат во други држави да работаат за парче леб , зошто Македонија не ги прибере, еве еден сте и вие , секоја држава би сакала да има некој како вас. Овде во Австралија не може да се случи ваков случај – кадар како вас, да го пропушти. Зошто Македонија ваквите кадри ги пропушта, што е вашето мислење?
И.Ј Па надвор постои голема конкуренција, пазарен механизам. Внатре во РМ систем е корумпиран. Секој што ќе фати фотеља или пари или на некој начин има пријатели, или е подолго во таа средина и се познава со влијателни луѓе, може да изврши влијание и да оди на некоја функција, што му припаѓа на некој друг. Јас кога побарав работа на правен факултет,во Скопје пред повеке години, тие ми рекоа дека нема место. Побарав место и во Институт за политички студии во Скопје и таму ми кажаа дека место нема и покрај тоа што јас имав повеке книги по меѓународно право односи . Човекот соочен со таква ситуација мора да се помири со такво нешто и да бара работа таму кај што има пазар. Штом се работи за пазарно стопанство, ако нема во една земја пазар за моите квалификации, тогаш јас морам да барам некоја друга земја што може да ми плати.
Судскиот процес против Грција за прекршување на привремената спогодба
Д.А – исто како и ние, толку километри што сме далеку од Македонија поради истите причини. Во Македонија не се цени способноста туку послушноста, пријателството но сепак ако сакаме да се гради сериозна држава треба на инаков правец да се гледа. Се надеваме ќе дојдат тие времиња и ќе се размислува сериозно за овие важни прашања бидејќи огромен народ како ние во Австралија, огромна бројка сме. Ве уверувам дека можеби 80 проценти не е од што сакале да дојдат овде туку од што морале. Ете таму некои немале услови, некои немале можност да им да се даде шанса да успеат , да се докажат. Но тоа е нашата македонска трагедија, се надеваме на подобро. Актуелен е судскиот процес во меѓународниот суд на правдата кого го покрена Македонија против Грција за прекршување на привремената спогодба, зошто се покрена овој судски процес наместо да се побара советодавно мислење од меѓународниот суд на правдата, да се исправи грешката направена за време на назначувањето на Р. Македонија. зошто сега ова се спроведе а она што вие го предложувате не се направи?
И.Ј Во тој момент, кога се решаваше што да се прави, беше поразбирлива таква една тужба, што треба да реши еден парцијален проблем. Логиката беше, ние да се зачлениме во тие организации па макар и под ФИРОМ, само да заврземе раце на Грција , да не може да не блокира, и со тоа да одиме понатака во интеграциите и економски да застанеме на нозе.
Аргументацијата во тој миг беше, просто таа идеја да се оди до Генералното собрание е многу ризична,треба да се доближиме до неврзаните земји, ако се доближиме до неврзаните земји, демек, ќе изгубиме сојузници во ЕУ и Америка, што не е точно. Грција е придружен член на неврзаниот покрет, и никој не и прави проблеми ниту во ЕУ ниту во Америка. Тоа беше едно големо соменвање дали ние ќе собереме толкав број гласови да се постави прашање од советодавен тип. И беше многу поедноставно да се одберат некои страни експерти итн. и Грција да се тужи за правење вето во смисла што Грција се обврза да нема да ги блокира нашите интеграции во други организации.
И сега според мислење на македонската влада, тука беше чист случај меѓутоа ситуацијата може да испадне поинаку оти треба сега да се докаже дали стварно се работи за вето, да се види што стварно претставува дефиниција на вето.
Е сега доколку македонските адвокати,и правници објаснат дека со дополнителните услови се кршат норми од повисок карактер, дека се работи за нелегални услови ,ситуацијата ке биде по поволна.
Мислам дека Македонија велзе во една ситуација што не е многу благодарна, и нема најверојатно да се заврши на посакуван начин за Македонија. Јас не мислам дека тоа беше многу добар потег, ама сега кога веќе е направен тој потег. Проблем со името, така тој главен проблем ќе остане , дури и ако се реши т ужба поволно за Македонија.
Судиите најверојатно ќе размислуваат дека целата таа тужба е оптеретена со голем број политички аспекти. Оттаму, најверојатно нема да се добије резултат во некоја добра пресуда – особено нема да се добије резултат со пресудата со која Грција би се повикала или добила наредба понатаму да не блокира земја во интеграциите. Со такво нешто ќе и биде ограничен дометот на еден таков тужбен чекор .
Д.А Професоре, што всушност пиши во привремената спогодба, дали пиши дека мора Р. Македонија треба да го смени името , дали има рок на траење и дали Р. Македонија е обврзана бескрајно да бара решение и со тоа да остане заложник на Грција се до времето кога ќе го смени името по ќеф на Грција,не гледаме крај на оваа апсурдна ситуација, кое е вашето мислење?
И.Г Таа времена спогодба е веке, всусност, е истекната ( кога истекна предвидениот број години). Она може да се откаже во било кој момент и тој отказ важи после година дена. Што се однесува на тоа, има еден член во времена спогодба кој зборува дека проблем со името, нема да се префрлува во мегународниот суд (МСП). Значи Грците од самиот старт се плашеле дека они ќе изгубат на судот или ќе бидат доведени до една апсурдна ситуација, и во таа смисла таков член е направен во правец да блокира тужбено барање. Меѓутоа, советодавно мислење како што реков, бара Генералното собрание на ОН,а не Македонија. Всушност на тој процес, што го води Генералното собрание , таков член од времената спогодба кој ја ограничува Македонија свои барања, всушност нема да има влијание и дејство.
Од друга страна, тоа што пишува во времената спогодба дека ние треба (всусност бесконечно) да преговараме за своето име, се коси со норма на самоопределување на правен идентитет, потоа се коси со правна на еднаквост на членките на ОН , се коси со норми што се однесуваат на политичка независност, се коси со норми на немешање во внатрешна јурисдикција и од ОН, потоа се коси со член 4 (став 1), кој се однесува на зачленување на една држава како апликант без дополнителни услови. Значи, тука многу работи се косат со правилата, вклучувајќи и ги и повисоките норми на право (jus cogens). Во таа смисла не може да се смета дека бесконечно фундирани такви барања се легални , туку такви барања што се однесуваат на референцата ФИРОМ, како и на преговорите, мораме да сметаме за нелегални и необврзувачки. Треба можеби и претседателот или премиер на РМ да дадат една унилатерална изјава во која смета дека такви аспекти и обврски од времена спогодба се косат со повисоките норми на право јus cogens , и со повелбата на ОН, и нас не не обврзуваат.
Значи за нас не се обврзувачки тие услови, бидејќи не се легални. И кога не се легални ние имаме полна права слобода да делуваме како сакаме на правен план. Тука ние, јасно треба да се изјасниме дека дел од времената спогодба е нелегален и дека нас не може да не обврзе оти тоа е спротивно на основните меѓународни правни норми . Конечно, ако ние би ги и прифатиле истите, ова би значило дека сме прифатиле да бидеме дискриминирани, да се откажеме од дигнитетот, оти името симболизира дигнитет, и со тоа ние и самите би го повредиле меѓународниот правен поредок, како и внатрешен правен поредок на организацијата на ОН. Кога пример одите на некоја меѓународна конференција носите беџеви , картички, на масата ви стоји табла (ФИРОМ). Во сите тие ситуации се крши внатрешниот поредок на организацијата. Значи ние и кога би сакале да се договориме со Грција заеднички да го кршиме правниот поредок на ОН , тоа не би можеле и смееле да го направиме или континурано правиме. Таква времена спогодба е очигледно бесмислена и затоа што таму бешесодржана логика во резолуцијата на ОН, според која тоа деноминирање ФИРОМ се однесува само за работата во ОН, што исто така е бесмислно, нелегално и претставува ирационално претходно правно прашање и правен пропуст или процедурално прашање.
А од друга страна ние знаеме дека еднаш тоа име кога ако се избере, и тоа по грчка желба, истото ќе важи и за сите други организации во ситемот на ОН, а и надвор од овој систем. Значи,очигледно се трансцедира организационата форма, односно организација во која треба да се применува такво решение. Значи , по сите критериуми тука се крши меѓународното право од општ и посебен карактер , т.е. организациско право и административно право на ОН. Оттаму, во сите презентирања на тој проблем, и при претставувања во ОН, ние треба прво да бараме да се разбере проблем со дискриминаијата. А во Меѓународниот суд на правда (МСП) треба да се објасни дека РМ била примена во ООН со нелегалните услови и, потоа, останале нелегалните членски обврски во ОН. Потоа, може да се изјави дека владата на РМ 1993. беше во заблуда, како што биле и правните лица на ООН Секретаријат, кои требало да правно проценат резолуциајата 817 на советот за безбедност, а не тукутака да се донесе решение според кое ние сме примени во ОН под референцата и со имплицитна обврска да преговараме со другата држава за сопственото име (односно сопствениот правен идентитет).
Такво невообичаено зачленување е нелегално, со нелегални услови за прием и не е дозволено според резолуцијата на Генералното собрание на ОН со која се потврдува судското мислење од 1948 година. Според истата резолуција од 1948. на Генералното собрание ставовите од судското мислење од 1948 година се единствен начин на интерпретација на член 4 од Повелбата. Со други зборови тука се работи за тешко прекршување на мегународното право. Самата времена спогодба не претставува никаков проблем, значи ние не треба многу да се вртиме околу времената спогодба, туку околу резолуциите под кои бевме примени како ФИРОМ. Е тука се содржани тие бесконечни неопшти, специфични услови, во кои е содржано бесконечно да стои обврска за преговорите, бесконечно (воисто време кога траат преговори) да биде закачена референцата ФИРОМ, (понижувачка референца), креирајки временски трансцедентни услови, со дискриминација .
Од друга страна треба да се каже дека еден пред 7 април 1993.г., премиер Бранко Црвенковски испрати јасно писмо во кое кажа (и тоа може да се пронајде во архивите на ОН), дека ние под никакви услови нема да прифатиме ФИРОМ, како името за државата, ниту било каква назнака што би произлегла од преговорите, односно ние не се согласуваме со референцата и протестираме што државата не беше примена на вообичаен начин. Не, значи, не сакавме ФИРОМ или нешто слично во нашето име, освен уставно име. Е сега и такво едно писмо што беше таму на масата еден ден пред гласањето во советот за безбедност , потврдува дека ОН целосно се углушува на македонското барање да влеземе во ОН под уставното име. Значи тоа беше единствен начин да се влезе во ОН, друг модалитет не беше возможен, оти ошигледно ООН со оглушување и повторно ставање на ФИРОМ, внатре во текстот, покажале дека не постои други модалитет за прием, освен ако не сака Македонија да се откаже од членството. Реферирање, како и преговорите, значи биле неопходни услови, неопходно нешто на кое не можеше држава да влијае. Инаку, по дефиниција, барање врз кое државата не може да влијае е одредно како услов. Е таков услов во кој е ставена референцата, придружена со обврска за преговори (значи двата услова) кои имаат бесконечен карактер , специфичен (а не општ) карактер, а надминуваат или трансцедираат чин на приемот, и според мислењето од 1948 година на МСП во врска со Португалија, се дефинираат како нелегални. Во случај со Португалија јасно е кажано 1948 година од МСП дека една држава не може со дипломатско непризнавање на друга држава да постави услови (овде Советскиот сојуз не сакал да признае Португалија односно како држава не сакала да воспостави дипломатски односи, и со тоа сметала дека Португалија нема добри мирољубиви односи со Русија). И овде непризнавањето, беше услов за непримање во ОН (диплматски неприфаќање од Русија). Меѓутоа, кога се донесе судското мислењеод 1948 година, Португалија беше примена бидејки дипломатското непризнавање на една држава од друга држава, дури поврзано и со принципот на мирољубивот, е дефиниција на дополнителни нелегални те услови, и тоа во посебен случај. Исто такво дипломатско непризнавање на нашето име, од Грција, претставува исто таков тип на дополнителен услов како во случајот со Португалија. Значи тука се работи за еден класичен случај на дипломатско непризнавање , и тоа на есенцијален елемент од правен субјективитет. Правен идентитет или името е елемент од правен субјективитет, и со тоа дипломатско непризнавање се и специфичните услови се од ОН направи кршење на член 4(1), и на членот 2,(1,4 ,7) од Повелбата на ОН . И денес ако се овде кажано, пример, не им објаснат нашиве адвокати таму кај што треба во Хаг, во врска со тужбата, тогаш судот ќе донесе некое решение со кое отфрлува ваква тужба заради тоа што има премногу политички аспекти кои влијаат да се донесе каква било судска одлука . Таква тужба беше и е сега е на тнр. ‘лабави нозе‘ и не мора да донесе до добар резултат како што посакува Македонија.
Д.А како адвокатите ќе донесат и ќе се борат кога македонските политичари неретко кажуваат дека се заложени за да изнјадат разумен компромис со Грција околу спорот. Што е тоа разумен компромис. Од една страна се покажува дека цврсто се брани името, а од друга страна се спомнува разумен компромис и тука народот доаѓа во заблуда, има страв во народот , секој се плаши да не се смени името, дали не е доволен компромис за Р. Македонија што го промени уставот, знамето, под притисок од Грција.
И.Ј Македонија под притисок го смени уставот, знамето, исто така се што важи за името важи и за знамето , тоа се членски права на Македонија. секоја држава има право самата да си избере име или знаме . кога Србија сакала да смени име од онаа поранешна држава во Сојузна Република Југославија , тука во ОН се побуниле Хрватска и Словенија. Словенија како и Грција , настапуваше со тоа дека оваа земја што е составена од Србија и Црна Гора, не може да носи име Сојузна Република Југославија.Меѓутоа на нив првилно беше постапено од страна на ОН од секретаријатото и беше одговорено дека секоја држава за свое име само информира органи на ОН а не се донесува меѓународна одлука. Значи секоја држава има право да си избере име она како сака . Ако Србија сака да се нарече Југославија, тоа е нејзино право и тоа што Словенија се побуни на сличен начин како Грција, во случајот со Македонија, немаше никакво влијание врз функционирањето на ОН. Таа само ги информираше Словенците дека секоја земја само информира за свое име , а за име не се донесува меѓународна одлука.
Што се однесува до разумен компромис – не може да се направи кога си ти уценет. Нашите не разбираат дека проблемот не е билатерален меѓу нас и Грција туку мултилатерален. Во 18-19 век кога кога немало Обединети нации, таков проблем не би можело да постои, значи тој проблем постои бидејќи постојат сега ОН што можеле преку таков механизам да наметнат референца,.
Порано во 18 век ти ако си сакал на некоја држава да и го смениш името, ти си требал да одиш со војска таму , да го заземеш тој народ , да го окупираш, и дури потоа да му го смениш името. А сега Грција не еден ваков софистициран начин, преку мултилатерала , преку еден мултилатерален начин да ја наметне референцата и таа ќе стои се додека не ја смениш по нејзина желба, е во таа смисла тука се работи за нешто целосно нелегално. И сега еве да се каже не само Грција да одлучува за име, туку и Србија., па се додека не се договориш со Грција и со Србија, , Македонија да нема име и да мора да ја носи референцата. Ако Србија и Грција заеднички се договорат ајде да оваа да ја уценуваме, значи ова од политички причини никогаш не би можело да има име. Е сега вистиан е во тоа дека Македонија нема име и дека цела таа работа со преговорите е нелегална, и ако е нелегална , разумен компромис е бесмислена формулација, тоа е типично политичка формулација која не влегува во суштина, смета дека проблемот е билатерален меѓу Македонија и Грција а не може да заземе став дека тој проблем е всушност не меѓу Македонија и Грција, Грција со нас и ние со Грција немаме ништо, тој проблем е меѓу Македонија и ОН и на таа линија треба да се расчисти.
Да не направеле Он пречекорување од нивна страна, таков проблем не би можело да постои. Да нас не примеа како што е легално, под уставно име, тогаш само Грција би можела да не тужи колку сака во судот за правда и таква една тужба не би можела да биде ништо пошто овие би кажале ‘А оваа земја има право да сама себе си избере име‘. Тоа прво име е Република Македонија, не е Македонија,сега да краде, оти северна грчка позиција е Македонија меѓутоа друго име е кога ќе се каже Република Македонија, и таа ако оди со тоа на суд, судот автоматски ќе отфрли едно такво барање да не може да се вика Македонија и да краде име Македонија. во таа смисла, оваа знаеше дека има слаби аргументи за суд и тоа внесе и во времена спогодба, каде во еден член се вели дека оваа работа нема да се пренесува во судот за правда. Во таа смисла и Грците го извадиле и направиле оти знаеле да немаат никакви шанси и знаеле од самиот почеток дека е најдобро таа референца да се внеси веднаш во членскиот статут на Македонија оти да беше покасно, не би можело да функционира цело уценување. Така да ние со еден таков уценувачки механизам кој е прифатен во Македонија, сами себе си правиме штета. Разумен компромис не може да постои пошто тој не зависи од две страни, тој само зависи од грчката желба колку сака да не навредува.
На пример да стави два предлози, еден за вашата држава ќе биде ФИРОМ, а вториот предлог ќе биде двапати ФИРОМ, ако се изнервираме ќе одиме со трет предлог за вашата држава да биде три пати ФИРОМ, е сега вие да изберете меѓу дваптаи ФИРОМ, или три пати ФИРОМ, а ако бидете добри ќе би дадеме само еднаш ФИРОМ и со тоа ќе бидете најмалку понижени, тука разумен компромис не постои оти другиот има асолутна моќ како што Македонија има апсолутна немоќ да одлучува за нашето име. Тоа е всушност работа што некој друг , друга земја може да одлучува за името на Македонија. во таква смисла Македонија треба да јасно да каже ‘ние бевме во заблуда , направивме една таква грешка во самиот почеток меѓутоа тоа не е наша грешка, туку грешка на ОН‘, тие требале да кажат дека вакво нешто не може да постои во системот на ОН и не смеело да постои, овие не се побуниле туку само сакале да влезат во системот на ОН какви такви, и кога сето тоа се заврши , мочеле, глумеле преговори.
Сега треба некој политичар во Македонија да каже дека овие преговори се надвор од правна основа , овие имаат свое потекло во член 4, крешење на член 4 на повелбата, оти ОН ја довеле во ситуација да прави некаков компромис. Компромис што ниту една земја во светот не би го правела, со никоја трета земја ниту со меѓународна организација. И во таа смисла Македонија треба да каже јасно, - разумен компромис е бесмислена формулација која нема никаква правна заснованост.
Дали ако се прекинат преговорите ќе има репрекусии за Македонија?
Д.А Кои ќе бидат репрекусиите за Македонија и што се случи ако ги прекинеме преговорите ?
Претпоставувам дека Грција ако ги прекинеме преговорите, ќе оди кај сите земји и ќе прави пропаганда дека ние не ја почитуваме резолуцијата според која треба да се преговара, исто така е времена спогодба а пред се резолуцијата на ОН 817 и 47/25 на генералното собрание, и со тоа кршење на таа обврска,на некој начин ние ги кршиме тие резолуции и доколку стварно кршиме треба да бидеме во правна смисла и казнети. Во таа смисла Г рција може да направи некои чекори, но доколку ние објасниме дека ние не сакаме да преговараме пошто напуштивме преговарачкиот процес затоа што е јалов, и сега сакаме на друг начин да побараме решение преку советодавно мислење , јас мислам ние ќе наидеме на разбирање особено меѓу неврзаниот покрет и потоа доколку тоа убаво би било објаснето ние можи да прекинеме преговори , да побараме судско мислење.
Од друга страна , ние во момент кога ке побараме судско мислење, грците први ќе раскинат преговори за името со нас затоа што ќе смета дека ние им забивме нож во грбот. Мислам дека најдобро е да се побара судско мислење од генералното собрание , во оној момент кога генералното собрние во ОН ќе побара такво мислење , самите Грци ќе се откажат од преговорите,ќе видат дека овде всушност се работи за друга стратегија и мислам дека навредени ќе излезат од тие преговори нема понаатму да се бават со нас преку преговорите туку ќе напаѓаат на други линии. Ќе припремаат судска тактика итн. Така самите Грци ќе си откажат, ние нема да имаме потреба ако тргнеме во тој правец да бараме советодавно мислење во советот за правда, самите Грци сами ќе отстапат од преговорите, (најдобро е така) оти веќе тие преговори веќе немаат никаква смисла. Ние бараме мислење дали такви преговори се се легални, едно претходно правно прашање расчистуваме,. Претходно значи, такви прговори не би требало ни да постојат,затоа што се нелегални . Во таа смисла еден процедурален проблем во ОН . Од друга страна, ако Грците мислат дека е во спротивност со нивни интереси , но убеден сум дека грците сами ќе се повлечат од преговорите кога ние ќе успееме во генералното собрание да изгласаме резолуција со која ќе се направи прашање до судот дали тие услови се легални . И во таков миг, кога такво нешто ќе се случи Грција сама ќе ги прекине тие преговори, сметајќи дека ние целосно го обструираме целиот процес.
ПРАШАЊА ОД СЛУШАТЕЛИТЕ
Дали е вистина или не, Киро Глиговоров даде молба до ОН за Македонија да влезе под уставното име, дека Македонија не даде согласност за ФИРОМ, дали може тоа да го објасни оти многу пати велиме Киро Глигоров го продаде , оти тогаш Македонија не даде молба во ОН со референцата ФИРОМ, и таа била само за три месеци,
Пред се Б.Ц на седницата на генералнот собрание упати писмо во кое не се согласува со ништо друго освен со уставното име , тоа е направено од македонска страна, меѓутоа но таму не се кажало убаво дека такво едно барање од ФИРОМ ќе биде нелегално. И Киро Глигоров имаше шанси во тој миг да направи некои консултации со судот за правда во Хаг, меѓутоа самите Македонци не знаеле дека тука нешто нелегално се прави туку наивно верувале дека тие три месеци тоа ќе се реши на ваков или онаков начин, всушност не го разбрале проблемот. Самиот тој исказ дека тоа ќе биде три месеци , ниту Киро Глигоров ниту Бранко Црвенковски знаеле во тој момент дека такво нешто е нелегално и може да трае неограничено долго.
Мислеле дека проблемот е меѓу Македонија и Грција, а не сфатиле дека кога се става дополнителен услов тука проблем е со членските права на Македонија кои се оштетени, дискриминирани. Македонија беше направена да влезе во ОН со голема дискриминација со големо крешење на меѓународниот поредок. И во таа смисла Киро Глигоров направи големи грешки покрај тоа што самиот се лажеше а и народот дека тоа ќе трае три месеци, меѓутоа точно е тоа што ние аплициравме под Р. Македонија а овие наши се оглушиле на некој начин , се оглушиле од такво барање и прифатиле аргументација на европски земји и Грција, дека ако некој влезе во ОН поради безбедносни причини да ја пуштиме, меѓутоа ќе и ставиме едно ФИРОМ , неконсултирајаќи правник. Оти правници би им кажале дека не може една држава да се прими под деноминацијата во ОН со обврска која ќе трае бесконечно долго. Во таа смисла Киро има одговорност оти на некој начин во една заблуда , со незнаење работеше во тој период, меѓутоа клучните грешки не ги направи. Клучната грешка не ја направи сега некој да го натера да аплицира под ФИРОМ, тој аплицирал под Р. Македонија како што после се виде од цела таа ситуација и пред сите наши, тоа беше услов – не можеле на друг начин да ја примат. Тоа беше единствениот модалитет како Македонија сакаше да се откаже од членството во ОН . значи нејзиниот модалитет беше референцата ФИРОМ, со обврска за преговорите. И во тој момент Киро Г. Не сфати дека тоа се нелегални услови и не можеше да го поврзи со некое судско мислење од 1948 година и тука е голема грешка во негово непознавање на работите.
Поранешни медијатори во спорот имаат дадено коментари дека ја поддржуваат Р. Македонија и ја охрабруваат да не се согласува на било каква промена на името. Зошто тогаш се продолжува со преговорите?
Нивната поддршка да не се менува името е само декларативна, тоа не може да доведе во прашањ обврска за преговорите, преговорите ќе се завршат кога ќе се постигне компромис,меѓутоа за тоа кога ќе се постигне компромис, Македонија не може очигледно да одлучи туку треба да бара и став на Грција. Тоа се сведува на тоа дека само Грците одлучуваат кога ќе се заврши цела работа која ќе трае многу долго.
Тоа бесконечно трање на тој услов на преговорите зависи од исклучително од Грција оти Грција може сега може да реши –еве сега ќе направиме такви услови што таа никогаш нема да може да ги оствари и со тоа ќе реализираме некоја стратегија со која Македонија никогаш не ќе влезе во евроатлански интеграции и со тоа цело време ќе правиме жариште тука на Балканот, кое нас ќе не погодува по којзнае какви причини итн. Тоа декларативно и политички убаво звучи кога некој ќе каже не треба да отстапе од своето име меѓутоа со таа обврска за преговорите те негираат да имаш право на име, ако немаш право на самоопределување на името значи воопшто немаш право ни да имаш име.
Ако немаш право да имаш име тогаш тоа основно право и под есенцијален елемент на правниот субјективитет ти го немаш. А од друга страна и во меѓународнот право ти си должен да го поседуваш името или правен идентитет затоа што ако не го поседуваш ти не можеш ни да се зачлениш во ОН .И конечно , ти имаш обврска да го носиш тоа правно име а ако не сакаш да го носиш значи си мафијашка организација. Македонија не може да биде мафијашка организација сега, да нема име или да си го крие името заради тоа да никој не може да ја тужи. Напротив, Македонија е една суверена држава што во секоја смисла пред се мора да има име, пред се способност за претставување, оти оваа држава не може да се претставува и дипломатски да функционира без правен идентитет – без името. Некои медијатори можат вака и така да коменитраат но треба да кажат – вие имате право да си го имате своето име, туку овие преговорите се правно бесмислени. Тоа би требало да кажат тие преговарачи.
ШТО МИСЛИТЕ ЗА РЕФЕРЕНДУМ?
Што се однесува до Референдум, народот во Македонија (не знам за албанците, тука е малку проблематично) оти неко албански партии можат да наговорат и тие Албанци да гласаат поинаку. Мислам дека не е потребен тој референдум, дека уставното име на Р. Македонија е јасно дефинирано со устав , дека референдум конечно од сите Македонците ќе биде таков да секој Македонец ќе изгласа било каква промена на името и од гледна точка дека тука на тој референдум се трошат пари , не требаше да има таков. Меѓутоа сега изгледа дека Владата сака да се обезбеди да ако и нафрли некаков компромис , тие целата одговорност ја префрлаат на народот , и народот ако сака такво име ќе го избере на референдум а ако не сака такво име тогаш исто така цела одговорност ќе биде на народот .
Значи народот решил да не си го смени името, да не оди во ЕУ и НАТО, ќе живее со помал стандард и така. Тоа не е потребно но јас не се сомневам дека сите Македонци ќе гласаат против промена на името, единствено збунува малку тоа како ќе гласаат Албанците , дали тука некој однос на силите ќе биде пореметен или не. Меѓутоа ако сите од Шиптарите гласаат за промена на името мислам дека македонците се поголем народ и ќе останат на тоа да името не се менува.
Д.А Не знам дали сте известени но доколку има референдум дијаспората доби право на глас за претседателски и парламентарни но не и за референдум, од ваш аспект дали е ова логично дали се дискриминира сопствениот граѓанин, Македонец?
Јас мислам дека дијаспората треба да си го каже своето и мислам дека дијаспората ако оди на едно такво прашање на референдум, јасно ќе каже дека не може ниту една буква да се смени од името, така да ако се прави таков некој референдум, за кој јас мислам дека не е потребен , би било фер, поштено, морално да се допушти и дијаспората да гласа за тие прашања. Ако не гласа, тогаш всушност половина Македонци нема да гласаат, оти половина Македонци се надвор од Македонија и тоа не би било корекнто ни политички ни правнички.
Д.А. ШТО МИСЛИТЕ ЗА ДВОЈНА ФОРМУЛА?
Двојната формула беше конструирана во одредени кругови , во одреден миг кога СДСМ беше на власт, и значеше дека ќе имаме име во ОН и ќе биде уставно име и компромисно име , само со Грција. Такво нешто беше целосно неприфатливо и не беше во дух на тие резолуции ама служеше за внатрешна политичка употреба и такво нешто за Грција би било целосно неприфатливо . убаво зучи и има убав карактер тоа е продукт на СДСМ кој на власта сакаше да си купи политички поени внатре во државата, меѓутоа сега кога гледаме дека ситуацијата е поинаква самиот СДСМ отстапи од таа двојна формула, која ни тогаш не беше реална оти во статутот кажува Грција дека никава двојна формула Грците не сакаат да прифатат напротив промена на име треба да биде аргаомент за сите држави и за оние што не признале под уставното име не само да не може, оти целата идеја била ставање на референцата да не се користи уставното име во ОН .
Затоа се направени тие резолуции од старт, значи целата идеја на меѓународната заедница, Грција и ОН да името Р. Македонија како уставно име не се користи во ОН, затоа е ставена таа референца, и сега некој поради внатрешно политички причини сакал да створи една ситуација во која баш тоа име ќе биде ставено во Он, а ние како ќе се договориме со Грците,. Од самиот старт таква формулација беше нереална , беше спротивна на духот на резолуциите со кои ни се наметнуваа референцата и во таа смисла служеше само за внатрешно политички цели за собирање поени, од друга страна сега СДСМ е главниот да кажеме фактор кој бара промена на името, во Македонија и сега оваа гледна точка всушност гледаме колку таа идеја е лицемерна.
Д.А. Се приближуваат 100 години од Букурешкиот договор и поделбата на Македонија , дали можи преку правна постапка да се побара ревизија на Букурешкиот договор и како би се одвивал овој процес?
Преку правна постапка не може многу да се направи, и пошто важи принципот, кога постои фундаментално менување на општествени услови, тогаш и одредбите од договорот не важат. Беше направена голема неправда за Македонија, беше направено тоа цепење на една држава, поделена меѓу соседните држави еден неправеден договор беше направен , меѓутоа целата таа постапка не може да се води во меѓународниот суд на правдата и покрај истекнување на тој договор. Тука веќе настанала голема промена на ситуацијата оти ние имавме една правна ситуација кога се склучуваше договор, сега имаме повеќе нови држави и од таа гледна точка нема да биде земено во расправа , ваков чекор на Македонија. ниту пак некои политчики странки во Македонија размислуваат (ниту ВМРО, НИТУ СДСМ) во тој правец. Точно е дека е неправедно меѓутоа не постојат правни механизми оти една од причините за неважење на тој договор покрај измама, заблуда итн, е и фундаментално да кажеме е отстапување од општествените услови во кои договорот настанал. Тука се работи за период од 100 години а по 100 години сега еве и нови држави , нови релации и тоа ќе го гледа на таков начин,јас можам поинаку да го гледам но меѓународниот суд на правдата ќе рече дека настанала фундаментална промена на околности според кои нема да може правно да се обработи таква постапка . не може судот да им каже ете сега сменете си ги границте , вратете и на Македонија тоа што и припаѓа итн тоа судот не може да го каже. И заради тоа ќе заземе таков став . Македонија за името не може да се избори, што стварно и припаѓа не камоли сега да земе една територија од Бугарија една од Грција ,Албанија, Србија итн. А не постои ни желба од Македонците такво нешто да покренат .
Д.А. Нема ли кај Грција и РМ сличноста како што беше со Хонг Конг кој е вратен од страна на Англичаните после 200, 300 години?
Тоа е едноставен случај со Хонг Конг, тоа беше еден билатерален договор со Голема Британија , таа територија не беше делена , границите не се менувале, договор важеше меѓу Г. Британија и Хонг Конг. Сега имаме мултилатерална ситуација , тоа е договор меѓу повеќе земји,и Македонија многу тешко би можела да направи било што бидејќи судот сигурно би сметал дека тука во букурештанскиот договор постои големо разликување на ситуацијата што била пред 100 години од оваа сега. И во таа смисла тој суд не би рекол дека постои merit за тој случај и дека непостои propriety (квалитет )за такво нешто, и во тој смисол судот би се извлекол од заклучување. Оти ако донесе некаков заклучок, тој правен заклучок после тешко ќе може да се операционализира, посебно во смисла дека една пресуда во таква смисла треба да подразбира и менувањето на сегашните граници. Во таа смисла судот може да се ограничи со своја јурисдикција и да каже ние не сакаме да се мешаме во тоа како овие земји ќе менуваат граници. Тоа, можеби, е повеќе овластување на советот за безбедност и тоа само исклучително,отколку наше овластување. И конечно, тука бидејки политчките аспекти влијаат врз тоа да всушност ние не би смееле да влеземе во такво нешто оти во секое побараување да се менуваат граници = би можело да настане војна. Многу работи на некој начин би оневозможиле да понатаму се третира тој букурешки договор.
Д.А. Дали има право македонски политичар да стави потпис за компромис на Р. Македонија во името на нашите претци и нашите поколенија како што го направи Киро Глигоров, и дали треба да бидат вклучени во сите процеси Македонците од поробените делови на Македонија?
Киро Г. Се избрза во тој миг кога стави тој потпис, и сега нема никој кривично да го гони. И тука во РМ постои некој уставен суд и другите судски тела . Всушност оној што би ставил потпис на промена на името на државата би направил уставно пречекорување и кривично дело. Голем број правници во Македонија сметаат дека таков орган ,претседател или премиер, има право да стави потпис на такво деноминирање. Мое сфаќање е дека кога се работи за едно инхерентно право од повисок правен карактер или jus cogens , всушност судот би требало да заземе сфаќање ако стриктно правно гледа, дека еден човек во Р. Македонија без разлика на која функција се наоѓа, не би можел да стави потпис на такво нешто. Меѓутоа, во македонска ситуација сите судии се на некој начин политички бирани. Не е македоскиот врховен суд како да кажеме амерички врховен суд, кој има голема самостојност во политика. Оттаму,Киро Глигоров знаел дека било што да направи , и потпиши, нема да има никакви правни последици по него. И затоа тоа сервилно го и направил. Слично се чувствуваат и сите други претпоставувам, претседатели и премиери оти сметаат дека ако тоа го направат, бидејки демек биле овластени од народот за водење на надворешна политика ( со оглед на овластувањата во поширока смисла), се е во ред. Односно дека тука нема кршење на устав . Односно тие би сметале дека во оваа ситуација , особено ако има референдум, сее дозволено. Затоа и го прават референдумот. Ина че, јас имам голема доверба во Иванов и Груевски. А јас лично не би ниту размислувал за промена на името кога би бил во таа ситуација. Такво нешто не би никогаш потпишал. Меѓутоа, во македонската политика порано, како и сега, имало и луге како Киро Глигоров или Црвенковски, кои биле спремни такво недело да направат (како што СДСМ-овци беа спремни и за Охридскиот договор). Тоа не е фер, ниту коректно до народот. Тоа што го направија и со името, потоа со знамето, не сфаќајќи дека и името,коко и знамето се дел од членските права во ОН, е голем пропуст и големо недело. Постапување со името во ООН беше тотална заблуда од страна на Киро Глигоров. И за секоја морална осуда е.
Д.А. Ако се прекинат преговорите, кои се шансите да се врати знамето?
Да се врати знамето не би требало да се брза, прво треба да се оди на тоа да се врати името, да се воспостави име во ОН, и еднаш кога ќе биде воспоставено тоа име,тогаш може да се размислува за тоа во смисла ‘ајде сега да направиме еден експеримент, и со една иста таква одлука како порано да го смениме и знамето. Знамето влезе во таа времена спогодба, Грција би можела да не тужи . Тука би постоел некој процес и мислам дека Македонија би имала добри шанси да го врати знамето оти тоа е членско право во ОН, и се што важи за името , важи и за знамето. Со други зборови тука Грција би имала многу слаба шанса да успее. Меѓутоа јас не би го ставил знамето во исто рамниште со името. Најдобро е Македонија да си го поврати името, па потоа може да прави такви експерименти и со знамето. Еве сега ние ќе донесеме резолуција во македонското собрание со кое старото знаме со 16 зраци ќе го вратиме назад,‘. Е како Грција ќе реагира ? Претпоставувам дека ќе реагира со дипломатска акција во ОН, дека врмената спогодба Македонија е крши. Потоа ќе направат и тужба за Меѓународниот суд и ќе кажат ‘еве не почитуваат времена спогодба‘. Меѓутоа во момент кога ние ќе добиеме име во ОН, целосно поинаку ќе се размислува и во однос на името и знамето во ООН. Оти ако генералното собрание на ОН го прифати советодавното мислење во врска со името дека секој може да самостојно бира име, да има право на свое име итн. како и дека Македонија може да го користи уставно име во ОН , доколку такво нешто помине,правното размислување ќе биде поинакво па можеби ќе помине и за знамето. Значи на ист начин треба да се воспостави знамето во ОН, со наше барање, а без дополнителната интеференција на органите на ОН. И целата работа треба да се гледа во тој контекст. Значи такво нешто е можно во принцип.
Д.А. Да сте вие на значајна функција во Македонија каков би бил вашиот однос спрема дијаспората?
Мојот однос спрема дијаспората е да им се дадат сите граѓански права , да се обезбеди адекватно политичко влијание кое досега не беше присутно . секојпат кога биле разни партии на власта, кога им одговараше тие го намалуваа влијанието на македонската дијаспора и сакале на некој начин или да манипулираат со македонската дијаспора или на некој начин да ја маргинализираат. Во македонскиот случај најчесто беше - маргинализација оти тие всушност сакале да си обезбедат власт, што беше многу побитна од се. Јас кога би бил во Македонија сигурно би го чул гласот на дијаспората погласно и јасно да се чуе во Македонија
Д.А. Голема чест ни беше што бевте на брановите на Радио Илинден Мелбурн, ви благодарам за исцрпното излагање и исцрпното објаснување, и дај боже да има Македонија многу како вас.
И. Ј Благодарам и на вас, и мене ми беше голема чест и задоволство.
izvor: http://www.radioilinden.com.au/index...nica&Itemid=57
Напишано од Radio Ilinden
Понеделник, 31 Јануари 2011 12:26
ЕКСКЛУЗИВНО ИНТЕРВЈУ СО ПРОФЕСОР ДОКТОР ИГОР ЈАНЕВ
Ова интервју е еден вид на Резолуција – барање зад кое стои македонската дијаспора во Мелбурн Австралија. Го испраќаме до: Претседателот на Владата Г-динот Никола Груевски, Претседателот на државата, Г-динот Ѓорѓе Иванов, Министерот за надворешни работи , Г-динот Анотнио Милошоски, Претседателот на Собранието, Г-дин Трајко Вељановски , до сите политички субјекти во Р. Македонија, медиуми, владини и невладини организации, со препорака да внимателно ги прочитаат ставовите на Д-р Игор Јанев и да ги земат во обзир во нивните натамошни чекори кон укинување на срамната референца БЈРМ и одбрана на уставното име Р. Македонија.
Во ова дво часовно интервју Професор Д-р Игор Јанев дава одговор на сите прашања во врска со привремената срамна референца БЈРМ, која се уште ја носиме, каде згрешија македонските политичари, како таа се уште може да се укине без последици за Македонија, зошто ниту една македонска Влада нема поднесено барање за советодавно мислење во ООН, дава објаснување за позицијата на Грција спрема т.н проблем со името, дали преговорите се легални и одговара на голем број важни прашања од слушателите.
‘Генералното собрание по сите тие ситуации и мислења, треба таа нелегална референца да ја укини и да го воведе уставното име во ОН , Р. Македонија, нема друго нешто, затоа што тој суд признава дека постои самоопределување на сопствен правен идентитет. Македонија нема што да изгуби, само може името да го воспостави во ОН и во таа смисла јас мислам дека недоволно разбираат луѓето, што стварно треба да се прави.
Така да ние со еден таков уценувачки механизам кој е прифатен во Македонија, сами себе си правиме штета. Разумен компромис не може да постои пошто тој не зависи од две страни, тој само зависи од грчката желба колку сака да не навредува.‘
Македонија не може да биде мафијашка организација сега, да нема име или да си го крие името заради тоа да никој не може да ја тужи или да не се претставува. Напротив, Македонија е една суверена држава што во секоја смисла пред се мора да има име, пред се способност за претставување, оти оваа држава не може да се претставува и дипломатски да функционира без правен идентитет – без името.‘
Д-р Игор Јанев
Д.А Како што најавуваме еве денес имаме интервју со Д-р Игор Јанев (Професор по меѓународно право и политика). Дали се слушаме?
И.Г Да се слушаме.
Д.А Добредојдовте Ви благодариме што ја прифативте нашата покана и чест ни е што во наредните минути ќе бидете заедно со нас, нашите слушатели.
Д.А. Кој е Игор Јанев?
Јас сум редовен професор , научен советник во Институт на политички студии во Белград, творец на 15 книги, околу 200 научни трудови, од кои голем дел се во меѓународни списанија од водечки каракте. Јас сум еден научен експерт кој повеќе години од 15 години се залагаше за советодавното мислење на Меѓународниот суд на правдата (МСП) како метод за решавање на проблемот со името. Ке имаме време во оваа емисија да ги изложиме тие идеи што се публикувани во светски меѓународни списанија, а не се некои идеи нафрлени во дневните весници и сл.
Јас сум дете од Македонец, академик во МАНУ Ратко Јанев, (физичар) што беше во сите клучни научни институции во САД, еден од врвните светски експерти по физика со над 600 трудови во водечките меѓународни списанија по физика и експерт на МААЕ (ОН), а по потекло од Богданци. Игор Јанев е роден во Белград. Тука ги завршив сите школи, магистрирав политички науки , докторирав, потоа, правно- политички науки во Скопје на правен факултет, и потоа завршив постдокторски специјализации во САД, во Џорџтаун универзитет, School of Foreign service - Virginia (Вирџинија) и Флечеровата школа за дипломатијата, која е единствена за меѓународно право, надворешна политика, дипломатија и слични области.
Д.А Чест ни е што имаме таков Македонец но најдраго ни е што како што спомнавте имате 15 книги објавено по меѓународна политика, што значи и светски сте признат по оваа проблематика.
И.Ј. Да имам многу книги, нови доктрини, опис и објасувања на досегашните доктрини на реализам, неореализам, либерализам, неолиберализам итн. Така да дадов и свој придонес за доктрината за меѓународни односи, имено Релационизам, што е една софистицирана системска метода, каде што елементот во системот е заменет со релацијата како основна категорија и во таа смисла направив еден голем придонес во развитокот на теоријата на меѓународните (политички) односи.
Д.А исто и вие сте творец на новата доктрина, дали ќе не запознаете поточно за што се работи?
И.Ј Се работи за еден системски пристап во Општата теорија на системи во кој по углед на физичките теории, каде што во физика на елементрарни честички (податомска физика), поле ги креира честички односно релацијата ги креира елементите. По тој углед, елементи не креиараат релации, туку спротивно на таа идеја, релациите се попримани од самите елементи кои егзистираат во нивната структура. Има многу феномени во меѓународно право,меѓународни односи се врзани за една интерпретација од таков тип, што ќе биде многу поконкретна и посериозна дури од дијалектичка метода. Бидејќи пример правото може да го дефинираме со тоа што нормата не е најосновната категорија во правното градежништво, туку правната релација која излегва од таа правна норма. Кога се работи за етика и моралот , моралната норма не е единствен и најнизок елемент во една структура , структура на градење етички односи туку тоа е некоја морална релација која формира таква морална норма . Во таа смисла јас направив теории кои се врзани за настанакот на државата, и кога само преку две држави, или државната власт со сопствено окружење може да се формира држава. Значи државата како еден правен субјект, се формира преку релацијата на најмалку две територијални власти.
Д.А А сега да преминеме на секојдневните случувања кои ги засега секој еден Македонец. Имаме слушнато дека во минатото Р. Македонија била примена во ОН под името социјалистичка Република Македонија, во времето на Југославија, дали ова е точно и ако е, зошто во 1991 година се побара поново зачленување во ОН и се прифати влез под референцата БЈРМ.
И.Ј Точно е дека ние имаме потписник во тоа зачленување во 1946. година на унитарната ФНРЈ, меѓутоа, овој факт има само политичка димензија. Комисија што се формираше 1991, сметаше дека Македонија е нова држава и во целата таква атмосфера, од 1991 година, логиката беше дека Македонија треба (повторно) да се зачлени. Од друга страна тука беше нормална и разбирлива правната аргументацијата дека оваа сега нова држава не е директно поврзана со онаа претходната, туку се работи кај СФРЈ за еден унитарен меѓународно правен субјект , а Социјалистичка Република Македонија, беше дел од неа. Единствен меѓународно правен субјективитет, кој со оглед на тоа што претходната држава беше унитарна, треба да се третира како одвоен и составните републики не се меѓународно правни субјекти односно немаат капцитет за прием во ОН. Во таа смисла од К. Глигоров беше прифтено тоа да ние сега треба повторно да се зачлениме. И тој веднаш направи грешка со приемот со дополнителнитени услови во ООН. Од политичка гледна точка, релевантно е тоа што ние бевме потписнички и во момент кога поранешна ФНР Југославија од 1946 се зачленуваше, меѓутоа од друга страна тоа не би имало некои побитни ефекти во Меѓународниот суд на правдата (МСП) каде тие држави со унитарен карактер, како ФНРЈ, се третираат како држави со единствен меѓународно правен субјективитет, а членките на федерација не се правни лица. Во таа смисла факт за потписник во тоа зачленување на ФНРЈ има само политичка релевантност , но нема голема правна тежина.
Д.А дали сето ова важеше и за сите поранешни југословенски републики или комунистички држави ?
И.Ј Имаше порано едно мислење , еден став дека Србија која сакаше да продолжи со нејзиното членство, по распадот 1991, спред резолуција 777 на советот за безбедност ,неможеше да автоматски продолжи едно такво членство, туку мора повторно да аплицира за членство во ОН. И така е направено во Србија 2000. г. Иако многу правници сметале дека таа Србија и Црна Гора) може директно продолжи членството во ОН. Меѓутоа, тоа не беше прифатено во ОН, и таа беше принудена повторно да аплицира за членство во ОН (и на крај стана нова држава со сите тие нови аспекти што одат со тоа).
Зачленувањето на Р. Македонија под референцата ФИРОМ!!
Д.А Професоре, вие со години сте со став и го потврдувате со правни аргументи и докази,дека при зачленувањето на Македонија во ОН е направен преседан и прекршени се меѓународното право и законите на ОН со тоа што Р. Македонија е промовирана да се зачлени под името БЈРМ. Исто така вие со години им препорачувате на Владите на Р.Македонија да ги прекинат преговорите и Р. Македонија да побара советодавно мислење или потврда од меѓународниот суд на правдата дека незаконски е зачленувањето на Р. Македонија во ОН под референцата БЈРМ..Подетално за ова ако може?Кој го покренува овој процес, како се покренува што овозможува и дали мислите успешно може да се спроведе.
Таа идеја е објавена во America Journal of international law 1999 година, и тука застанаа зад ovaa идеја повеќе од меѓународни правни авторитети. Некои од нив биле и судии во Меѓународниот суд на правда во Хаг, и оценувале дали таа идеја е прифатлива или не.
Се работи за тоа што Македонија при приемот побарала да се прими под Р. Македонија меѓутоа ОН се оглушил о таквото барање и постави директно на седница на советот за безбедност, Резолуција со ФИРОМ, внатре, (БЈРМ) и со тоа покажува дека не постоела можност таа да биде примена без таква референца, и со имплицитна обврска да се преговара со другата држава за сопственото име. Мегутоа, порано беше преседан во 1948 година, на 28 мај, кога судот донесе советодавно мислење според кое не смее да се поставуваат , ниту смее да се гласа за дополнителни услови надвор од тие општи услови предвидени од членот 4 од повелбата на ОН .
Тие општи услови се однесуваат на мир, подготвеност и капацитет за членството, и имаат многу општ карактер , а услови што се од посебен и специфичен карактер и не смее да се придодаваат на такви услови , и ако се даваат и се гласа за нив, такви услови се нелегални и креираат пречекорување на овластувањата од ОН . Во македонскиот случај тие два услови што се направени, да се носи референцата БЈРМ и да преговара со другата држава за сопственото име, временски траат по чин на приемот, а не постои условен прием , не постои условно членство во ОН, постои само полноправно придружно посматрачко членство. Значи овие се дополнителни два услови во однос на предвидени од членот 4 од повелбата на ОН.
Очигледно овде, понатаму, се работи и за бесконечни услови кои бесконечно траат во време. И со гласањето за такво нешто советот нормално ги пречекорил своите овластувања и, потоа, тоа се случи и во Генералното собрание на ОН и тоа со 2/3 мнозинство кога Генералното собрание прифати таква референц а. Ова е спротивно на мислењето од 1948 година , кое беше прифатено и со Резолуција (истата година) на Генералното собрание на ОН дека тоа е едисвено толкување на членот 4 од Повелбата. И сега се поставува прашање, кога веќе се работи за кршење на членот 4, што друго е повредено.
Со тие две обврски повеќе, со тие нелегални услови, се креирани и две обврски повеќе , а со тоа е повреден и членот 2 од Повелбата , имено правната еднаквост на државите членки ,став 1, потоа во став 4 политичка независност на сопствената држава, а од тоа што сега не е веќе правно еднаква, и натаму забрана за мешање во внатрешна јурисдикција на државите предвидена во Став 7 од членот 2. Со сите тие прекршувања значи Македонија е дискриминирана во членството и одма се поставува прашање што Македонија може да направи. Заради еден таков процедурален пропуст при приемот, ние сме принудени да преговараме со друга држава и да ги трпиме сите штети кои произлегуваат од тој процес. И сега за да се исправи една таква грешка направена од ОН која ја плаќаме со тие преговори и гњаважи во ОН, сега мора да од Генералното собрание побараме поставување прашање до МСП дали тие услови се во согласност со повелбата на ОН, односно дали тие специфични услови за референцата, и обврскаа да се преговара се дополнителни услови (и со тоа се нелегални). И така поставено прашање од Генералното собрание тогаш оди во Меѓународиот суд за правда, и таму треба да се каже во судот врз база на судското мислење , 1948 дека таквите услови се значи ‘ res judicata‘ (пресудена работа) односно не се легални, и потоа да прати овој став во форма на одговор до генералното собрание.
Потоа генералното собрание, треба таа нелегална референца да ја укини и да го воведе уставното име во ОН , Република Македонија, бидекји со мислењето суд признава дека постои самоопределување на сопствен правен идентитет. А правен идентитет е името во меѓународно-правна комуникација . И кога постои право на самоопределување на сопствен правен идентитет афирмиран во суд, генералното собрание со истата резолуција ќе донесе одлука да повеќе не смее да се користи нелегалната референца ФИРОМ, туку уставното име Република Македонија. Кога тоа ќе се направи, сите други органи на ОН ќе почнат да го користат уставното име Република Македонија, а потоа и организации во системот на ОН. И со тоа конечно по судската постапка ќе се заврши целата процедура околу воспоставување уставното име Република Македонија во ОН.
До кога со преговори со Грција?
Д.А Професоре, ако се покрени ова што вие го сугерирате и ако е успешен овој процес, дали се уште мора да се преговара со Грција, според привремената спогодба?
И.Ј Јасно е дека не треба да се преговара. Привремената спогодба е направена така како што е направена, во заблуда. Македонија може да каже дека е во тој момент 1995 , како и впрочем 1993, беше во заблуда, кога се склучи таа спогодба. Кога ке почне постапка за милњето, ако на Грците не им пречи, ние и понатаму можи да преговараме неврзано за оваа судска процедура. Не бараме ние ништо освен процедурално разјаснување, т.е. тоа го бара генералното собрание на ОН од Меѓународниот суд на правдата. Ние не водиме никаква правна процедура против Грција (односот е мегу ОН и РМ). Или да кажеме таква една процедура водат ОН за да се расчисти дали со таа дискриминација се прекршени членски права, и внатрешен поредок на организацијата.
Затоа што сите држави во ОН имаат обврска да го чуваат правниот поредок на организацијата на ОН, имаат обврска за делување. Кога на една земја членка драстично се намалени права и е дискриминарана го доведува до прашање и системот на претставување во ОН регулиран со клучни правни норми на организацијата, тогаш нормално се поставува прашање на кој начин таа треба да го заштити тој својот правен поредок.
Тука воопшто нема да има дилема дека такво нешто може да се прави, и да настават со преговорите со Грција. Ние може да наставиме да преговараме а генеаралното собрание по наша инцијатива нека постави прашање до МСП, а ако се е во ред, ако ништо не е прекршено , ако претходното правно прашање во врска со дополнителни услови , се процени дека не се дополнителни, тогаш ние немаме ништо против преговорите. Меѓутоа, ако судот искаже дека такви дополнителни услови се нелегални , дека преговорите се нелегелни , тогаш ние можеме и веднаш да престанеме со преговорите. Генералното собрание ако се прифати такво поволно мислење , ке значи дека не мора понатаму воопшто да преговараме со Грција. Такви разговори постануваат беспредметни бидејки добиваме име во ОН.
Д.А Зошто досега не ве има послушано ниту една Влада туку продолжуваат со преговори се во наша штета?
И.Ј Па Јас бев со професор Г. Марјановиќ 1999 година (во почеток на годината) кај Киро Глигоров . Овој се припреми такво нешто да направи но на некој начин аргументацијата била дека тоа не се прави сега на крајот на неговиот мандат и така беше заобиколено тоа прашање . Потоа Борис Трајковски правеше еден тим да го реализира ова барање и го постави шеф на тој тим Проф. Фрчковски , кој собра еден тим луѓе, меѓу кои не бев јас. Тој тим имаше во време на Трајковски интенција тоа да тоа се покрене. Потоа, се вклучи и Бранко Црвенковски во цела таа работа, кој без аргументи беше директно против . Потоа, беше предлог претставен и на Љубчо Георгиевски. Итој беше против тоа ), неразбирајки проблемот.
Тие поранешни влади имаа некои свои парцијални причини , немале гордост, храброст тоа да го направат, и се плашеле од последиците , што ако целата работа не успее. Во таа смисла имаше големи недоразбирања затоа што сакале тој ‘горлив компир‘ да го префрлат во рацете на некој друг. Всушност сакале некој друг да им ја реши таа работа, некоја друга влада, или америчка, западна администрација да заврши работа . И затоа дојдовме до ова дереџе да не можеме натаму да одиме.
Д.А А што е со сегашнава Влада еве веќе 4-5та година. Имате ли предложено?
И.Ј Јас имав контакти со кабинетот на претседателот Иванов, и како што разбрав во тие средби имале позитивен став кон тоа. Меѓутоа сакале да се дојде до некоја последна точка кога ќе се покаже дека тие преговори немаат никаков смисол, и дури потоа да се покрене некоја акција од таквов тип. Сега не можам да знам конкретно дали тука одлучува претседателот или премиерот за таква работа,изгледа заеднички одлучуваат за тие работи.
А како одлучуваат , што одлучиле и каков правец на акција имаат или сакаат да направат , тоа не можам да кажам, не можам да знам. Јас истото и сега им го препорачувам , тоа е единствен лек проблем со името да се разреши, односно да се разреши таму каде што настанал, во ОН. Треба од ОН да се побара советодавно мислење , да се анулира таа референца со преговорите.
Генералното собрание кога ќе донесе одлука од таков вид , таква работа е завршена. Грција не ќе може ништо да направи. И штета што Македонија која има веќе 131 држава признаено, зошто не прати циркуларни писма до сите земји на неврзаниот покрет, и од сите неврзани земји побара да кажеме дека бараме признавање под уставното име. За една таква акција не е неопходно 2/3 мнозинство, туку такви прашања се поставуваат во ОН со просто мнозинство од оние што се присутни и кои гласаат (неквалифицирано). Ако се во сала присутни пример 100 држави, доволно е 51 држава да побара такво нешто и ќе се постави прашање. Еве во судскиот случај со пример Србија, вкупно 83 држави гласале (а не повеке од 120) , 77 биле За и 6 биле Против српското барање .Во македонскиот случај не ни треба 2/3 земји, 128 плус една , туку нас ни треба просто мнозинство од присутни во сала кои гласаат. Значи ако се присутни во сала 120 држави, ни треба пример 61 држава. И мислам дека не е лошо да Македонија да направи некој чекор во правец на придружно членство во Неврзаниот покрет, малку повеќе да се зближи со афрички и азиски земји за да може и тие неопределени држави (кои се 20-тина ), да застанат на македонска страна.
Д.А тоа ни беше и нашето наредно прашање но вие ни одговоривте целосно, но работата е кога ги имаме овие потребни 2/3 вие што кажувате, зошто не се покрени овој процес? На пример минатата недела имавме изјава од Министерот за надворешни работи Антонио Милошоски дека нема да го покренат процесот туку ќе продолжат со преговорите со Грција. Зошто е така?
И.Ј За една соодветна правна акција не е неопходно 2/3 мнозинство, туку такви прашања се поставуваат во Генералното собрание на ОН со просто мнозинство од оние што се присутни и кои гласаат. Ние имаме доволно гласови. Мислам дека тука постои проблем дека Македонија се плаши од таква појака правна акција, сметаат дека ние немаме таков кадар, дека кадровски МНР е многу слаба, потоа се смета (како во време на Чашуле) ако се крене во некоја акција на меѓународен план, таква акција најмалку треба да ангажира половина персонал во МНР што исто не е точно. Тука треба да има некаде до 5- тина подготвени специјални пратеника што ќе ја завршат цела работа. И во таа смисла мислам дека Министерот треба погордо да настапува и мислам дека македонската Влада треба да биде поблиску со неврзаните.
Доколку ништо не се преземе, и доколку и натаму РМ ги води тие преговори, држава ќе остане во една голема изолација , голем број години, или ако тоа не е случај, ќе биде во ситуација на капитулација и по грчка желба ке си го промени името. Грците сега поставуваат се нови и нови услови, и барања, и на крај ќе ја донесат Македонија до едно понижувачко ниво, каде ќе мора да се понижи и признае пред целиот свет дека сите овие години грешела, дека сите овие години Грците биле во право, и тоа ќе биде едно максимално понижување. И кога Гркот знае дека ние немаме никаква акција, тој може било како да те уценува, гњави, поставува услови и на крајот да ги наметне услови што ќе бидат по нивнен каприц, и желба да направат што поголема беља. Значи, ако Македонија сака да се извлече, таа мора гордо да настапува, ако не оди во тој правец, тогаш треба да го прифати пораз.
Д.А – од ваш агол, вие сигурно ги пратите сите овие преговори, случувања , дали имате почувствувано дека има некоја затскриена намера во сево ова, кога ги зборуваме сиве овие работи? (од наша страна) дали се оди до ситуација ‘додека клекниме на колена‘ или додека го доживееме поразот.
И.Ј Па не, кај Македонците и општо во македонските влади , освен во ситуацијата со Љубчо Георгивски, кој имаше некои бенефити од Грција, сите размислуваат ‘ајде сега ние да купуваме време, и следната Влада да решава , т.е. не ние да се бавиме со тој проблем, или сега ние да пуштиме оваа работа да изгние, или да ја чекаме следната Влада за 4 години. Ако треба да се направи пораз, поразот треба да биде нивен а не наш‘. И во таа смисла се гледа логика да се избегне ситуација за која веќе (a priori)се смета дека пораз е нешто што е неминовно. Како на некој начин да се избегне одговорност. Одговорноста се префрла на оној другиот што ќе дојде во следната влада, и во таа смисла сите овие не сакаат никаков чекор да направат.
И кога се работи за такво нешто, мислам тука веќе секоја македонска влада се однесува дека најдобра стратегија е ‘да молчеме нешто да не прајме‘. Со таква стратегија не се оди многу далеку, оти овде нема што да се згреши, ние си го бараме судското мислење, судот или ќе се прогласи за ненадлежен или ќе рече дека некој од тие услови не се дополнителни, и тогаш и натаму имаме обврска за преговорите.,, Или во случај да добиеме цела работа,и да кажат референцата е нелегална преговорите се нелегални, тогаш тоа значи следи воспоставување на уставното име во ОН. Значи нема што да изгуби, туку само ќе добие.
Д.А од друга страна, кога не признаа Зимбабве и Боливија, излегоа коментари дека признавањето не ја плаши Грција, оти иако Р. Македонија поднесе барање до ОН за признавање на Р. Македонија под уставното име ова не било обврзувачки за ОН туку признавањето ќе важело билатерално помеѓу секоја од државите и Р. Македонија. Што е вашето мислење околу овој грчки став на Грција.
И.Ј Грците не се плашат затоа што тие мислат дека ние ќе направиме обид директно да државите земји членки гласаат за Резоулиција со која референцата ФИРОМ ќе се смени во Р. Македонија. И сега, тие знаат, во принцип, дека таква една резолуција многу тешко ќе помине затоа што земјите што билатерално ја призналеМакедонија, како на пример САД, и многу други неразвиени, само една таква употреба решиле да користат за билатерална комуникација. И во еден таков случај многу земји ќе се потсетат на тоа дека таму стварно во тие резолуциите Македонија е обврзана да преговара, и грците ќе излезе со аргумент , како сега вие не ја почитувате претходната резолуција која треба да заврши со преговорите и компромис , и кога ќе се повика, многу земји ќе бидат обескуражени и при гласањето нема да се изгласа резолуција во полза на Македонија така да она може да на директен начин да смени ФИРОМ во Република Македонија .
Во таа смисла, советодавно мислење,кое претходно би се добило со едно такво гласање и би имало суштествен карактер.
Дали има некоја однапред смислена стратегија за се да оди во прилог на Грција?
Д.А Според она што досега го кажавте дали свесно се оди на овој начин како што се оди за сето да испадне во прилог на Грција? Спомнавте дека е од незнање и сл но сепак се чувствува ако се вратиме наназад, сменување на име во БЈРМ, сменување на знаме, охридски договор, и обичен човек ќе сфати дека тоа е како добро смислена стратегија и како да се финишира сето тоа негативно за Македонецот и Македонија. Дали мислите има таква стратегија а нашите свесно или не, играат на таа самоубивачка стратегија?
И.Ј Нема тука некоја стратегија кај нашите. И тие што сакаат и работат против Македонија , се главно од недоволно свесна опозицијата, која постапува така како што постапува. Во македонската политика, поголема желба е на политичкиот противник да се направи што поголема штета, отколку да се зачува државниот интерес. Сега тие опозициски сили околу Б.Ц се однесуваат на начин кој не е државотворен.
И во таа смисла, значи та опозиција несвесно оди во полза на Грција. Грција врши притисок, и смета дека тука нема никакво решение, дека Македонија поради сопствените слабости ќе мора да прифати какво било решение, и нормално не им се брза. Македонија исто така не сака тоа да го реши,туку и таа купува време, меѓутоа, сетоа тоа заедно оди во полза на Грција и тоа Грците го знаат.
Но е уште полошо ако некој нечесно прави штети, а од друга страна самата власт не може да собере кадар, не може да собере сили во државата да покрене тие акции што би требало една земја да ги води на меѓународен план. Кога постојат слаби луѓе во Македонија тогаш некој посебен заговор или стратегија за урнување на држава нема ни потреба да има.
МАКЕДОНИЈА НЕМА МЕСТО ЗА СТРУЧНИ КАДРИ
Д.А Ако нема доволен кадар, зошто дозволуваат тие добри кадри да одат во други држави да работаат за парче леб , зошто Македонија не ги прибере, еве еден сте и вие , секоја држава би сакала да има некој како вас. Овде во Австралија не може да се случи ваков случај – кадар како вас, да го пропушти. Зошто Македонија ваквите кадри ги пропушта, што е вашето мислење?
И.Ј Па надвор постои голема конкуренција, пазарен механизам. Внатре во РМ систем е корумпиран. Секој што ќе фати фотеља или пари или на некој начин има пријатели, или е подолго во таа средина и се познава со влијателни луѓе, може да изврши влијание и да оди на некоја функција, што му припаѓа на некој друг. Јас кога побарав работа на правен факултет,во Скопје пред повеке години, тие ми рекоа дека нема место. Побарав место и во Институт за политички студии во Скопје и таму ми кажаа дека место нема и покрај тоа што јас имав повеке книги по меѓународно право односи . Човекот соочен со таква ситуација мора да се помири со такво нешто и да бара работа таму кај што има пазар. Штом се работи за пазарно стопанство, ако нема во една земја пазар за моите квалификации, тогаш јас морам да барам некоја друга земја што може да ми плати.
Судскиот процес против Грција за прекршување на привремената спогодба
Д.А – исто како и ние, толку километри што сме далеку од Македонија поради истите причини. Во Македонија не се цени способноста туку послушноста, пријателството но сепак ако сакаме да се гради сериозна држава треба на инаков правец да се гледа. Се надеваме ќе дојдат тие времиња и ќе се размислува сериозно за овие важни прашања бидејќи огромен народ како ние во Австралија, огромна бројка сме. Ве уверувам дека можеби 80 проценти не е од што сакале да дојдат овде туку од што морале. Ете таму некои немале услови, некои немале можност да им да се даде шанса да успеат , да се докажат. Но тоа е нашата македонска трагедија, се надеваме на подобро. Актуелен е судскиот процес во меѓународниот суд на правдата кого го покрена Македонија против Грција за прекршување на привремената спогодба, зошто се покрена овој судски процес наместо да се побара советодавно мислење од меѓународниот суд на правдата, да се исправи грешката направена за време на назначувањето на Р. Македонија. зошто сега ова се спроведе а она што вие го предложувате не се направи?
И.Ј Во тој момент, кога се решаваше што да се прави, беше поразбирлива таква една тужба, што треба да реши еден парцијален проблем. Логиката беше, ние да се зачлениме во тие организации па макар и под ФИРОМ, само да заврземе раце на Грција , да не може да не блокира, и со тоа да одиме понатака во интеграциите и економски да застанеме на нозе.
Аргументацијата во тој миг беше, просто таа идеја да се оди до Генералното собрание е многу ризична,треба да се доближиме до неврзаните земји, ако се доближиме до неврзаните земји, демек, ќе изгубиме сојузници во ЕУ и Америка, што не е точно. Грција е придружен член на неврзаниот покрет, и никој не и прави проблеми ниту во ЕУ ниту во Америка. Тоа беше едно големо соменвање дали ние ќе собереме толкав број гласови да се постави прашање од советодавен тип. И беше многу поедноставно да се одберат некои страни експерти итн. и Грција да се тужи за правење вето во смисла што Грција се обврза да нема да ги блокира нашите интеграции во други организации.
И сега според мислење на македонската влада, тука беше чист случај меѓутоа ситуацијата може да испадне поинаку оти треба сега да се докаже дали стварно се работи за вето, да се види што стварно претставува дефиниција на вето.
Е сега доколку македонските адвокати,и правници објаснат дека со дополнителните услови се кршат норми од повисок карактер, дека се работи за нелегални услови ,ситуацијата ке биде по поволна.
Мислам дека Македонија велзе во една ситуација што не е многу благодарна, и нема најверојатно да се заврши на посакуван начин за Македонија. Јас не мислам дека тоа беше многу добар потег, ама сега кога веќе е направен тој потег. Проблем со името, така тој главен проблем ќе остане , дури и ако се реши т ужба поволно за Македонија.
Судиите најверојатно ќе размислуваат дека целата таа тужба е оптеретена со голем број политички аспекти. Оттаму, најверојатно нема да се добије резултат во некоја добра пресуда – особено нема да се добије резултат со пресудата со која Грција би се повикала или добила наредба понатаму да не блокира земја во интеграциите. Со такво нешто ќе и биде ограничен дометот на еден таков тужбен чекор .
Д.А Професоре, што всушност пиши во привремената спогодба, дали пиши дека мора Р. Македонија треба да го смени името , дали има рок на траење и дали Р. Македонија е обврзана бескрајно да бара решение и со тоа да остане заложник на Грција се до времето кога ќе го смени името по ќеф на Грција,не гледаме крај на оваа апсурдна ситуација, кое е вашето мислење?
И.Г Таа времена спогодба е веке, всусност, е истекната ( кога истекна предвидениот број години). Она може да се откаже во било кој момент и тој отказ важи после година дена. Што се однесува на тоа, има еден член во времена спогодба кој зборува дека проблем со името, нема да се префрлува во мегународниот суд (МСП). Значи Грците од самиот старт се плашеле дека они ќе изгубат на судот или ќе бидат доведени до една апсурдна ситуација, и во таа смисла таков член е направен во правец да блокира тужбено барање. Меѓутоа, советодавно мислење како што реков, бара Генералното собрание на ОН,а не Македонија. Всушност на тој процес, што го води Генералното собрание , таков член од времената спогодба кој ја ограничува Македонија свои барања, всушност нема да има влијание и дејство.
Од друга страна, тоа што пишува во времената спогодба дека ние треба (всусност бесконечно) да преговараме за своето име, се коси со норма на самоопределување на правен идентитет, потоа се коси со правна на еднаквост на членките на ОН , се коси со норми што се однесуваат на политичка независност, се коси со норми на немешање во внатрешна јурисдикција и од ОН, потоа се коси со член 4 (став 1), кој се однесува на зачленување на една држава како апликант без дополнителни услови. Значи, тука многу работи се косат со правилата, вклучувајќи и ги и повисоките норми на право (jus cogens). Во таа смисла не може да се смета дека бесконечно фундирани такви барања се легални , туку такви барања што се однесуваат на референцата ФИРОМ, како и на преговорите, мораме да сметаме за нелегални и необврзувачки. Треба можеби и претседателот или премиер на РМ да дадат една унилатерална изјава во која смета дека такви аспекти и обврски од времена спогодба се косат со повисоките норми на право јus cogens , и со повелбата на ОН, и нас не не обврзуваат.
Значи за нас не се обврзувачки тие услови, бидејќи не се легални. И кога не се легални ние имаме полна права слобода да делуваме како сакаме на правен план. Тука ние, јасно треба да се изјасниме дека дел од времената спогодба е нелегален и дека нас не може да не обврзе оти тоа е спротивно на основните меѓународни правни норми . Конечно, ако ние би ги и прифатиле истите, ова би значило дека сме прифатиле да бидеме дискриминирани, да се откажеме од дигнитетот, оти името симболизира дигнитет, и со тоа ние и самите би го повредиле меѓународниот правен поредок, како и внатрешен правен поредок на организацијата на ОН. Кога пример одите на некоја меѓународна конференција носите беџеви , картички, на масата ви стоји табла (ФИРОМ). Во сите тие ситуации се крши внатрешниот поредок на организацијата. Значи ние и кога би сакале да се договориме со Грција заеднички да го кршиме правниот поредок на ОН , тоа не би можеле и смееле да го направиме или континурано правиме. Таква времена спогодба е очигледно бесмислена и затоа што таму бешесодржана логика во резолуцијата на ОН, според која тоа деноминирање ФИРОМ се однесува само за работата во ОН, што исто така е бесмислно, нелегално и претставува ирационално претходно правно прашање и правен пропуст или процедурално прашање.
А од друга страна ние знаеме дека еднаш тоа име кога ако се избере, и тоа по грчка желба, истото ќе важи и за сите други организации во ситемот на ОН, а и надвор од овој систем. Значи,очигледно се трансцедира организационата форма, односно организација во која треба да се применува такво решение. Значи , по сите критериуми тука се крши меѓународното право од општ и посебен карактер , т.е. организациско право и административно право на ОН. Оттаму, во сите презентирања на тој проблем, и при претставувања во ОН, ние треба прво да бараме да се разбере проблем со дискриминаијата. А во Меѓународниот суд на правда (МСП) треба да се објасни дека РМ била примена во ООН со нелегалните услови и, потоа, останале нелегалните членски обврски во ОН. Потоа, може да се изјави дека владата на РМ 1993. беше во заблуда, како што биле и правните лица на ООН Секретаријат, кои требало да правно проценат резолуциајата 817 на советот за безбедност, а не тукутака да се донесе решение според кое ние сме примени во ОН под референцата и со имплицитна обврска да преговараме со другата држава за сопственото име (односно сопствениот правен идентитет).
Такво невообичаено зачленување е нелегално, со нелегални услови за прием и не е дозволено според резолуцијата на Генералното собрание на ОН со која се потврдува судското мислење од 1948 година. Според истата резолуција од 1948. на Генералното собрание ставовите од судското мислење од 1948 година се единствен начин на интерпретација на член 4 од Повелбата. Со други зборови тука се работи за тешко прекршување на мегународното право. Самата времена спогодба не претставува никаков проблем, значи ние не треба многу да се вртиме околу времената спогодба, туку околу резолуциите под кои бевме примени како ФИРОМ. Е тука се содржани тие бесконечни неопшти, специфични услови, во кои е содржано бесконечно да стои обврска за преговорите, бесконечно (воисто време кога траат преговори) да биде закачена референцата ФИРОМ, (понижувачка референца), креирајки временски трансцедентни услови, со дискриминација .
Од друга страна треба да се каже дека еден пред 7 април 1993.г., премиер Бранко Црвенковски испрати јасно писмо во кое кажа (и тоа може да се пронајде во архивите на ОН), дека ние под никакви услови нема да прифатиме ФИРОМ, како името за државата, ниту било каква назнака што би произлегла од преговорите, односно ние не се согласуваме со референцата и протестираме што државата не беше примена на вообичаен начин. Не, значи, не сакавме ФИРОМ или нешто слично во нашето име, освен уставно име. Е сега и такво едно писмо што беше таму на масата еден ден пред гласањето во советот за безбедност , потврдува дека ОН целосно се углушува на македонското барање да влеземе во ОН под уставното име. Значи тоа беше единствен начин да се влезе во ОН, друг модалитет не беше возможен, оти ошигледно ООН со оглушување и повторно ставање на ФИРОМ, внатре во текстот, покажале дека не постои други модалитет за прием, освен ако не сака Македонија да се откаже од членството. Реферирање, како и преговорите, значи биле неопходни услови, неопходно нешто на кое не можеше држава да влијае. Инаку, по дефиниција, барање врз кое државата не може да влијае е одредно како услов. Е таков услов во кој е ставена референцата, придружена со обврска за преговори (значи двата услова) кои имаат бесконечен карактер , специфичен (а не општ) карактер, а надминуваат или трансцедираат чин на приемот, и според мислењето од 1948 година на МСП во врска со Португалија, се дефинираат како нелегални. Во случај со Португалија јасно е кажано 1948 година од МСП дека една држава не може со дипломатско непризнавање на друга држава да постави услови (овде Советскиот сојуз не сакал да признае Португалија односно како држава не сакала да воспостави дипломатски односи, и со тоа сметала дека Португалија нема добри мирољубиви односи со Русија). И овде непризнавањето, беше услов за непримање во ОН (диплматски неприфаќање од Русија). Меѓутоа, кога се донесе судското мислењеод 1948 година, Португалија беше примена бидејки дипломатското непризнавање на една држава од друга држава, дури поврзано и со принципот на мирољубивот, е дефиниција на дополнителни нелегални те услови, и тоа во посебен случај. Исто такво дипломатско непризнавање на нашето име, од Грција, претставува исто таков тип на дополнителен услов како во случајот со Португалија. Значи тука се работи за еден класичен случај на дипломатско непризнавање , и тоа на есенцијален елемент од правен субјективитет. Правен идентитет или името е елемент од правен субјективитет, и со тоа дипломатско непризнавање се и специфичните услови се од ОН направи кршење на член 4(1), и на членот 2,(1,4 ,7) од Повелбата на ОН . И денес ако се овде кажано, пример, не им објаснат нашиве адвокати таму кај што треба во Хаг, во врска со тужбата, тогаш судот ќе донесе некое решение со кое отфрлува ваква тужба заради тоа што има премногу политички аспекти кои влијаат да се донесе каква било судска одлука . Таква тужба беше и е сега е на тнр. ‘лабави нозе‘ и не мора да донесе до добар резултат како што посакува Македонија.
Д.А како адвокатите ќе донесат и ќе се борат кога македонските политичари неретко кажуваат дека се заложени за да изнјадат разумен компромис со Грција околу спорот. Што е тоа разумен компромис. Од една страна се покажува дека цврсто се брани името, а од друга страна се спомнува разумен компромис и тука народот доаѓа во заблуда, има страв во народот , секој се плаши да не се смени името, дали не е доволен компромис за Р. Македонија што го промени уставот, знамето, под притисок од Грција.
И.Ј Македонија под притисок го смени уставот, знамето, исто така се што важи за името важи и за знамето , тоа се членски права на Македонија. секоја држава има право самата да си избере име или знаме . кога Србија сакала да смени име од онаа поранешна држава во Сојузна Република Југославија , тука во ОН се побуниле Хрватска и Словенија. Словенија како и Грција , настапуваше со тоа дека оваа земја што е составена од Србија и Црна Гора, не може да носи име Сојузна Република Југославија.Меѓутоа на нив првилно беше постапено од страна на ОН од секретаријатото и беше одговорено дека секоја држава за свое име само информира органи на ОН а не се донесува меѓународна одлука. Значи секоја држава има право да си избере име она како сака . Ако Србија сака да се нарече Југославија, тоа е нејзино право и тоа што Словенија се побуни на сличен начин како Грција, во случајот со Македонија, немаше никакво влијание врз функционирањето на ОН. Таа само ги информираше Словенците дека секоја земја само информира за свое име , а за име не се донесува меѓународна одлука.
Што се однесува до разумен компромис – не може да се направи кога си ти уценет. Нашите не разбираат дека проблемот не е билатерален меѓу нас и Грција туку мултилатерален. Во 18-19 век кога кога немало Обединети нации, таков проблем не би можело да постои, значи тој проблем постои бидејќи постојат сега ОН што можеле преку таков механизам да наметнат референца,.
Порано во 18 век ти ако си сакал на некоја држава да и го смениш името, ти си требал да одиш со војска таму , да го заземеш тој народ , да го окупираш, и дури потоа да му го смениш името. А сега Грција не еден ваков софистициран начин, преку мултилатерала , преку еден мултилатерален начин да ја наметне референцата и таа ќе стои се додека не ја смениш по нејзина желба, е во таа смисла тука се работи за нешто целосно нелегално. И сега еве да се каже не само Грција да одлучува за име, туку и Србија., па се додека не се договориш со Грција и со Србија, , Македонија да нема име и да мора да ја носи референцата. Ако Србија и Грција заеднички се договорат ајде да оваа да ја уценуваме, значи ова од политички причини никогаш не би можело да има име. Е сега вистиан е во тоа дека Македонија нема име и дека цела таа работа со преговорите е нелегална, и ако е нелегална , разумен компромис е бесмислена формулација, тоа е типично политичка формулација која не влегува во суштина, смета дека проблемот е билатерален меѓу Македонија и Грција а не може да заземе став дека тој проблем е всушност не меѓу Македонија и Грција, Грција со нас и ние со Грција немаме ништо, тој проблем е меѓу Македонија и ОН и на таа линија треба да се расчисти.
Да не направеле Он пречекорување од нивна страна, таков проблем не би можело да постои. Да нас не примеа како што е легално, под уставно име, тогаш само Грција би можела да не тужи колку сака во судот за правда и таква една тужба не би можела да биде ништо пошто овие би кажале ‘А оваа земја има право да сама себе си избере име‘. Тоа прво име е Република Македонија, не е Македонија,сега да краде, оти северна грчка позиција е Македонија меѓутоа друго име е кога ќе се каже Република Македонија, и таа ако оди со тоа на суд, судот автоматски ќе отфрли едно такво барање да не може да се вика Македонија и да краде име Македонија. во таа смисла, оваа знаеше дека има слаби аргументи за суд и тоа внесе и во времена спогодба, каде во еден член се вели дека оваа работа нема да се пренесува во судот за правда. Во таа смисла и Грците го извадиле и направиле оти знаеле да немаат никакви шанси и знаеле од самиот почеток дека е најдобро таа референца да се внеси веднаш во членскиот статут на Македонија оти да беше покасно, не би можело да функционира цело уценување. Така да ние со еден таков уценувачки механизам кој е прифатен во Македонија, сами себе си правиме штета. Разумен компромис не може да постои пошто тој не зависи од две страни, тој само зависи од грчката желба колку сака да не навредува.
На пример да стави два предлози, еден за вашата држава ќе биде ФИРОМ, а вториот предлог ќе биде двапати ФИРОМ, ако се изнервираме ќе одиме со трет предлог за вашата држава да биде три пати ФИРОМ, е сега вие да изберете меѓу дваптаи ФИРОМ, или три пати ФИРОМ, а ако бидете добри ќе би дадеме само еднаш ФИРОМ и со тоа ќе бидете најмалку понижени, тука разумен компромис не постои оти другиот има асолутна моќ како што Македонија има апсолутна немоќ да одлучува за нашето име. Тоа е всушност работа што некој друг , друга земја може да одлучува за името на Македонија. во таква смисла Македонија треба да јасно да каже ‘ние бевме во заблуда , направивме една таква грешка во самиот почеток меѓутоа тоа не е наша грешка, туку грешка на ОН‘, тие требале да кажат дека вакво нешто не може да постои во системот на ОН и не смеело да постои, овие не се побуниле туку само сакале да влезат во системот на ОН какви такви, и кога сето тоа се заврши , мочеле, глумеле преговори.
Сега треба некој политичар во Македонија да каже дека овие преговори се надвор од правна основа , овие имаат свое потекло во член 4, крешење на член 4 на повелбата, оти ОН ја довеле во ситуација да прави некаков компромис. Компромис што ниту една земја во светот не би го правела, со никоја трета земја ниту со меѓународна организација. И во таа смисла Македонија треба да каже јасно, - разумен компромис е бесмислена формулација која нема никаква правна заснованост.
Дали ако се прекинат преговорите ќе има репрекусии за Македонија?
Д.А Кои ќе бидат репрекусиите за Македонија и што се случи ако ги прекинеме преговорите ?
Претпоставувам дека Грција ако ги прекинеме преговорите, ќе оди кај сите земји и ќе прави пропаганда дека ние не ја почитуваме резолуцијата според која треба да се преговара, исто така е времена спогодба а пред се резолуцијата на ОН 817 и 47/25 на генералното собрание, и со тоа кршење на таа обврска,на некој начин ние ги кршиме тие резолуции и доколку стварно кршиме треба да бидеме во правна смисла и казнети. Во таа смисла Г рција може да направи некои чекори, но доколку ние објасниме дека ние не сакаме да преговараме пошто напуштивме преговарачкиот процес затоа што е јалов, и сега сакаме на друг начин да побараме решение преку советодавно мислење , јас мислам ние ќе наидеме на разбирање особено меѓу неврзаниот покрет и потоа доколку тоа убаво би било објаснето ние можи да прекинеме преговори , да побараме судско мислење.
Од друга страна , ние во момент кога ке побараме судско мислење, грците први ќе раскинат преговори за името со нас затоа што ќе смета дека ние им забивме нож во грбот. Мислам дека најдобро е да се побара судско мислење од генералното собрание , во оној момент кога генералното собрние во ОН ќе побара такво мислење , самите Грци ќе се откажат од преговорите,ќе видат дека овде всушност се работи за друга стратегија и мислам дека навредени ќе излезат од тие преговори нема понаатму да се бават со нас преку преговорите туку ќе напаѓаат на други линии. Ќе припремаат судска тактика итн. Така самите Грци ќе си откажат, ние нема да имаме потреба ако тргнеме во тој правец да бараме советодавно мислење во советот за правда, самите Грци сами ќе отстапат од преговорите, (најдобро е така) оти веќе тие преговори веќе немаат никаква смисла. Ние бараме мислење дали такви преговори се се легални, едно претходно правно прашање расчистуваме,. Претходно значи, такви прговори не би требало ни да постојат,затоа што се нелегални . Во таа смисла еден процедурален проблем во ОН . Од друга страна, ако Грците мислат дека е во спротивност со нивни интереси , но убеден сум дека грците сами ќе се повлечат од преговорите кога ние ќе успееме во генералното собрание да изгласаме резолуција со која ќе се направи прашање до судот дали тие услови се легални . И во таков миг, кога такво нешто ќе се случи Грција сама ќе ги прекине тие преговори, сметајќи дека ние целосно го обструираме целиот процес.
ПРАШАЊА ОД СЛУШАТЕЛИТЕ
Дали е вистина или не, Киро Глиговоров даде молба до ОН за Македонија да влезе под уставното име, дека Македонија не даде согласност за ФИРОМ, дали може тоа да го објасни оти многу пати велиме Киро Глигоров го продаде , оти тогаш Македонија не даде молба во ОН со референцата ФИРОМ, и таа била само за три месеци,
Пред се Б.Ц на седницата на генералнот собрание упати писмо во кое не се согласува со ништо друго освен со уставното име , тоа е направено од македонска страна, меѓутоа но таму не се кажало убаво дека такво едно барање од ФИРОМ ќе биде нелегално. И Киро Глигоров имаше шанси во тој миг да направи некои консултации со судот за правда во Хаг, меѓутоа самите Македонци не знаеле дека тука нешто нелегално се прави туку наивно верувале дека тие три месеци тоа ќе се реши на ваков или онаков начин, всушност не го разбрале проблемот. Самиот тој исказ дека тоа ќе биде три месеци , ниту Киро Глигоров ниту Бранко Црвенковски знаеле во тој момент дека такво нешто е нелегално и може да трае неограничено долго.
Мислеле дека проблемот е меѓу Македонија и Грција, а не сфатиле дека кога се става дополнителен услов тука проблем е со членските права на Македонија кои се оштетени, дискриминирани. Македонија беше направена да влезе во ОН со голема дискриминација со големо крешење на меѓународниот поредок. И во таа смисла Киро Глигоров направи големи грешки покрај тоа што самиот се лажеше а и народот дека тоа ќе трае три месеци, меѓутоа точно е тоа што ние аплициравме под Р. Македонија а овие наши се оглушиле на некој начин , се оглушиле од такво барање и прифатиле аргументација на европски земји и Грција, дека ако некој влезе во ОН поради безбедносни причини да ја пуштиме, меѓутоа ќе и ставиме едно ФИРОМ , неконсултирајаќи правник. Оти правници би им кажале дека не може една држава да се прими под деноминацијата во ОН со обврска која ќе трае бесконечно долго. Во таа смисла Киро има одговорност оти на некој начин во една заблуда , со незнаење работеше во тој период, меѓутоа клучните грешки не ги направи. Клучната грешка не ја направи сега некој да го натера да аплицира под ФИРОМ, тој аплицирал под Р. Македонија како што после се виде од цела таа ситуација и пред сите наши, тоа беше услов – не можеле на друг начин да ја примат. Тоа беше единствениот модалитет како Македонија сакаше да се откаже од членството во ОН . значи нејзиниот модалитет беше референцата ФИРОМ, со обврска за преговорите. И во тој момент Киро Г. Не сфати дека тоа се нелегални услови и не можеше да го поврзи со некое судско мислење од 1948 година и тука е голема грешка во негово непознавање на работите.
Поранешни медијатори во спорот имаат дадено коментари дека ја поддржуваат Р. Македонија и ја охрабруваат да не се согласува на било каква промена на името. Зошто тогаш се продолжува со преговорите?
Нивната поддршка да не се менува името е само декларативна, тоа не може да доведе во прашањ обврска за преговорите, преговорите ќе се завршат кога ќе се постигне компромис,меѓутоа за тоа кога ќе се постигне компромис, Македонија не може очигледно да одлучи туку треба да бара и став на Грција. Тоа се сведува на тоа дека само Грците одлучуваат кога ќе се заврши цела работа која ќе трае многу долго.
Тоа бесконечно трање на тој услов на преговорите зависи од исклучително од Грција оти Грција може сега може да реши –еве сега ќе направиме такви услови што таа никогаш нема да може да ги оствари и со тоа ќе реализираме некоја стратегија со која Македонија никогаш не ќе влезе во евроатлански интеграции и со тоа цело време ќе правиме жариште тука на Балканот, кое нас ќе не погодува по којзнае какви причини итн. Тоа декларативно и политички убаво звучи кога некој ќе каже не треба да отстапе од своето име меѓутоа со таа обврска за преговорите те негираат да имаш право на име, ако немаш право на самоопределување на името значи воопшто немаш право ни да имаш име.
Ако немаш право да имаш име тогаш тоа основно право и под есенцијален елемент на правниот субјективитет ти го немаш. А од друга страна и во меѓународнот право ти си должен да го поседуваш името или правен идентитет затоа што ако не го поседуваш ти не можеш ни да се зачлениш во ОН .И конечно , ти имаш обврска да го носиш тоа правно име а ако не сакаш да го носиш значи си мафијашка организација. Македонија не може да биде мафијашка организација сега, да нема име или да си го крие името заради тоа да никој не може да ја тужи. Напротив, Македонија е една суверена држава што во секоја смисла пред се мора да има име, пред се способност за претставување, оти оваа држава не може да се претставува и дипломатски да функционира без правен идентитет – без името. Некои медијатори можат вака и така да коменитраат но треба да кажат – вие имате право да си го имате своето име, туку овие преговорите се правно бесмислени. Тоа би требало да кажат тие преговарачи.
ШТО МИСЛИТЕ ЗА РЕФЕРЕНДУМ?
Што се однесува до Референдум, народот во Македонија (не знам за албанците, тука е малку проблематично) оти неко албански партии можат да наговорат и тие Албанци да гласаат поинаку. Мислам дека не е потребен тој референдум, дека уставното име на Р. Македонија е јасно дефинирано со устав , дека референдум конечно од сите Македонците ќе биде таков да секој Македонец ќе изгласа било каква промена на името и од гледна точка дека тука на тој референдум се трошат пари , не требаше да има таков. Меѓутоа сега изгледа дека Владата сака да се обезбеди да ако и нафрли некаков компромис , тие целата одговорност ја префрлаат на народот , и народот ако сака такво име ќе го избере на референдум а ако не сака такво име тогаш исто така цела одговорност ќе биде на народот .
Значи народот решил да не си го смени името, да не оди во ЕУ и НАТО, ќе живее со помал стандард и така. Тоа не е потребно но јас не се сомневам дека сите Македонци ќе гласаат против промена на името, единствено збунува малку тоа како ќе гласаат Албанците , дали тука некој однос на силите ќе биде пореметен или не. Меѓутоа ако сите од Шиптарите гласаат за промена на името мислам дека македонците се поголем народ и ќе останат на тоа да името не се менува.
Д.А Не знам дали сте известени но доколку има референдум дијаспората доби право на глас за претседателски и парламентарни но не и за референдум, од ваш аспект дали е ова логично дали се дискриминира сопствениот граѓанин, Македонец?
Јас мислам дека дијаспората треба да си го каже своето и мислам дека дијаспората ако оди на едно такво прашање на референдум, јасно ќе каже дека не може ниту една буква да се смени од името, така да ако се прави таков некој референдум, за кој јас мислам дека не е потребен , би било фер, поштено, морално да се допушти и дијаспората да гласа за тие прашања. Ако не гласа, тогаш всушност половина Македонци нема да гласаат, оти половина Македонци се надвор од Македонија и тоа не би било корекнто ни политички ни правнички.
Д.А. ШТО МИСЛИТЕ ЗА ДВОЈНА ФОРМУЛА?
Двојната формула беше конструирана во одредени кругови , во одреден миг кога СДСМ беше на власт, и значеше дека ќе имаме име во ОН и ќе биде уставно име и компромисно име , само со Грција. Такво нешто беше целосно неприфатливо и не беше во дух на тие резолуции ама служеше за внатрешна политичка употреба и такво нешто за Грција би било целосно неприфатливо . убаво зучи и има убав карактер тоа е продукт на СДСМ кој на власта сакаше да си купи политички поени внатре во државата, меѓутоа сега кога гледаме дека ситуацијата е поинаква самиот СДСМ отстапи од таа двојна формула, која ни тогаш не беше реална оти во статутот кажува Грција дека никава двојна формула Грците не сакаат да прифатат напротив промена на име треба да биде аргаомент за сите држави и за оние што не признале под уставното име не само да не може, оти целата идеја била ставање на референцата да не се користи уставното име во ОН .
Затоа се направени тие резолуции од старт, значи целата идеја на меѓународната заедница, Грција и ОН да името Р. Македонија како уставно име не се користи во ОН, затоа е ставена таа референца, и сега некој поради внатрешно политички причини сакал да створи една ситуација во која баш тоа име ќе биде ставено во Он, а ние како ќе се договориме со Грците,. Од самиот старт таква формулација беше нереална , беше спротивна на духот на резолуциите со кои ни се наметнуваа референцата и во таа смисла служеше само за внатрешно политички цели за собирање поени, од друга страна сега СДСМ е главниот да кажеме фактор кој бара промена на името, во Македонија и сега оваа гледна точка всушност гледаме колку таа идеја е лицемерна.
Д.А. Се приближуваат 100 години од Букурешкиот договор и поделбата на Македонија , дали можи преку правна постапка да се побара ревизија на Букурешкиот договор и како би се одвивал овој процес?
Преку правна постапка не може многу да се направи, и пошто важи принципот, кога постои фундаментално менување на општествени услови, тогаш и одредбите од договорот не важат. Беше направена голема неправда за Македонија, беше направено тоа цепење на една држава, поделена меѓу соседните држави еден неправеден договор беше направен , меѓутоа целата таа постапка не може да се води во меѓународниот суд на правдата и покрај истекнување на тој договор. Тука веќе настанала голема промена на ситуацијата оти ние имавме една правна ситуација кога се склучуваше договор, сега имаме повеќе нови држави и од таа гледна точка нема да биде земено во расправа , ваков чекор на Македонија. ниту пак некои политчики странки во Македонија размислуваат (ниту ВМРО, НИТУ СДСМ) во тој правец. Точно е дека е неправедно меѓутоа не постојат правни механизми оти една од причините за неважење на тој договор покрај измама, заблуда итн, е и фундаментално да кажеме е отстапување од општествените услови во кои договорот настанал. Тука се работи за период од 100 години а по 100 години сега еве и нови држави , нови релации и тоа ќе го гледа на таков начин,јас можам поинаку да го гледам но меѓународниот суд на правдата ќе рече дека настанала фундаментална промена на околности според кои нема да може правно да се обработи таква постапка . не може судот да им каже ете сега сменете си ги границте , вратете и на Македонија тоа што и припаѓа итн тоа судот не може да го каже. И заради тоа ќе заземе таков став . Македонија за името не може да се избори, што стварно и припаѓа не камоли сега да земе една територија од Бугарија една од Грција ,Албанија, Србија итн. А не постои ни желба од Македонците такво нешто да покренат .
Д.А. Нема ли кај Грција и РМ сличноста како што беше со Хонг Конг кој е вратен од страна на Англичаните после 200, 300 години?
Тоа е едноставен случај со Хонг Конг, тоа беше еден билатерален договор со Голема Британија , таа територија не беше делена , границите не се менувале, договор важеше меѓу Г. Британија и Хонг Конг. Сега имаме мултилатерална ситуација , тоа е договор меѓу повеќе земји,и Македонија многу тешко би можела да направи било што бидејќи судот сигурно би сметал дека тука во букурештанскиот договор постои големо разликување на ситуацијата што била пред 100 години од оваа сега. И во таа смисла тој суд не би рекол дека постои merit за тој случај и дека непостои propriety (квалитет )за такво нешто, и во тој смисол судот би се извлекол од заклучување. Оти ако донесе некаков заклучок, тој правен заклучок после тешко ќе може да се операционализира, посебно во смисла дека една пресуда во таква смисла треба да подразбира и менувањето на сегашните граници. Во таа смисла судот може да се ограничи со своја јурисдикција и да каже ние не сакаме да се мешаме во тоа како овие земји ќе менуваат граници. Тоа, можеби, е повеќе овластување на советот за безбедност и тоа само исклучително,отколку наше овластување. И конечно, тука бидејки политчките аспекти влијаат врз тоа да всушност ние не би смееле да влеземе во такво нешто оти во секое побараување да се менуваат граници = би можело да настане војна. Многу работи на некој начин би оневозможиле да понатаму се третира тој букурешки договор.
Д.А. Дали има право македонски политичар да стави потпис за компромис на Р. Македонија во името на нашите претци и нашите поколенија како што го направи Киро Глигоров, и дали треба да бидат вклучени во сите процеси Македонците од поробените делови на Македонија?
Киро Г. Се избрза во тој миг кога стави тој потпис, и сега нема никој кривично да го гони. И тука во РМ постои некој уставен суд и другите судски тела . Всушност оној што би ставил потпис на промена на името на државата би направил уставно пречекорување и кривично дело. Голем број правници во Македонија сметаат дека таков орган ,претседател или премиер, има право да стави потпис на такво деноминирање. Мое сфаќање е дека кога се работи за едно инхерентно право од повисок правен карактер или jus cogens , всушност судот би требало да заземе сфаќање ако стриктно правно гледа, дека еден човек во Р. Македонија без разлика на која функција се наоѓа, не би можел да стави потпис на такво нешто. Меѓутоа, во македонска ситуација сите судии се на некој начин политички бирани. Не е македоскиот врховен суд како да кажеме амерички врховен суд, кој има голема самостојност во политика. Оттаму,Киро Глигоров знаел дека било што да направи , и потпиши, нема да има никакви правни последици по него. И затоа тоа сервилно го и направил. Слично се чувствуваат и сите други претпоставувам, претседатели и премиери оти сметаат дека ако тоа го направат, бидејки демек биле овластени од народот за водење на надворешна политика ( со оглед на овластувањата во поширока смисла), се е во ред. Односно дека тука нема кршење на устав . Односно тие би сметале дека во оваа ситуација , особено ако има референдум, сее дозволено. Затоа и го прават референдумот. Ина че, јас имам голема доверба во Иванов и Груевски. А јас лично не би ниту размислувал за промена на името кога би бил во таа ситуација. Такво нешто не би никогаш потпишал. Меѓутоа, во македонската политика порано, како и сега, имало и луге како Киро Глигоров или Црвенковски, кои биле спремни такво недело да направат (како што СДСМ-овци беа спремни и за Охридскиот договор). Тоа не е фер, ниту коректно до народот. Тоа што го направија и со името, потоа со знамето, не сфаќајќи дека и името,коко и знамето се дел од членските права во ОН, е голем пропуст и големо недело. Постапување со името во ООН беше тотална заблуда од страна на Киро Глигоров. И за секоја морална осуда е.
Д.А. Ако се прекинат преговорите, кои се шансите да се врати знамето?
Да се врати знамето не би требало да се брза, прво треба да се оди на тоа да се врати името, да се воспостави име во ОН, и еднаш кога ќе биде воспоставено тоа име,тогаш може да се размислува за тоа во смисла ‘ајде сега да направиме еден експеримент, и со една иста таква одлука како порано да го смениме и знамето. Знамето влезе во таа времена спогодба, Грција би можела да не тужи . Тука би постоел некој процес и мислам дека Македонија би имала добри шанси да го врати знамето оти тоа е членско право во ОН, и се што важи за името , важи и за знамето. Со други зборови тука Грција би имала многу слаба шанса да успее. Меѓутоа јас не би го ставил знамето во исто рамниште со името. Најдобро е Македонија да си го поврати името, па потоа може да прави такви експерименти и со знамето. Еве сега ние ќе донесеме резолуција во македонското собрание со кое старото знаме со 16 зраци ќе го вратиме назад,‘. Е како Грција ќе реагира ? Претпоставувам дека ќе реагира со дипломатска акција во ОН, дека врмената спогодба Македонија е крши. Потоа ќе направат и тужба за Меѓународниот суд и ќе кажат ‘еве не почитуваат времена спогодба‘. Меѓутоа во момент кога ние ќе добиеме име во ОН, целосно поинаку ќе се размислува и во однос на името и знамето во ООН. Оти ако генералното собрание на ОН го прифати советодавното мислење во врска со името дека секој може да самостојно бира име, да има право на свое име итн. како и дека Македонија може да го користи уставно име во ОН , доколку такво нешто помине,правното размислување ќе биде поинакво па можеби ќе помине и за знамето. Значи на ист начин треба да се воспостави знамето во ОН, со наше барање, а без дополнителната интеференција на органите на ОН. И целата работа треба да се гледа во тој контекст. Значи такво нешто е можно во принцип.
Д.А. Да сте вие на значајна функција во Македонија каков би бил вашиот однос спрема дијаспората?
Мојот однос спрема дијаспората е да им се дадат сите граѓански права , да се обезбеди адекватно политичко влијание кое досега не беше присутно . секојпат кога биле разни партии на власта, кога им одговараше тие го намалуваа влијанието на македонската дијаспора и сакале на некој начин или да манипулираат со македонската дијаспора или на некој начин да ја маргинализираат. Во македонскиот случај најчесто беше - маргинализација оти тие всушност сакале да си обезбедат власт, што беше многу побитна од се. Јас кога би бил во Македонија сигурно би го чул гласот на дијаспората погласно и јасно да се чуе во Македонија
Д.А. Голема чест ни беше што бевте на брановите на Радио Илинден Мелбурн, ви благодарам за исцрпното излагање и исцрпното објаснување, и дај боже да има Македонија многу како вас.
И. Ј Благодарам и на вас, и мене ми беше голема чест и задоволство.
izvor: http://www.radioilinden.com.au/index...nica&Itemid=57
Comment